Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο το οποίο κατέγραψαν οι κάμερες του “γερανού” και του ίδιου του Perseverance, μέσα από το οποίο καταγράφονται με εντυπωσιακή λεπτομέρεια τα τελευταία στάδια της καθόδου του ρομποτικού σκάφους στον Κόκκινο Πλανήτη.
Οι φωτογραφίες τις οποίες έστειλε στη Γη το Perseverance την Παρασκευή δεν ήταν παρά μια πρόγευση των όσων θα ακολουθούσαν, καθώς μέσα από το βίντεο μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη διαδικασία μέσα από μια εντελώς άλλη διάσταση. Η αποστολή που κατέγραψε και αναμένεται να καταγράψει μια σειρά από πρωτιές στην ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος προσθέτει στο ήδη εντυπωσιακό προφίλ της την καταγραφή για πρώτη φορά βίντεο από την προσεδάφιση στον Άρη.
Μια πλήρη περιγραφή της καθόδου και των παραμέτρων της αποστολής του Perseverance μπορείτε να διαβάσετε εδώ, όμως εν συντομία αυτό που συνέβη ήταν το εξής:
Καθώς ο θαλαμίσκος που μεταφέρει το σκάφος εισέρχεται στην ατμόσφαιρα του Άρη και επιβραδύνει, η θερμική ασπίδα απορρίπτεται και το αλεξίπτωτο ανοίγει. Η απομάκρυνση της θερμικής ασπίδας επιτρέπει στις κάμερες και τα όργανα που φέρει το σκάφος να αρχίσουν να σαρώνουν το έδαφος, αναζητώντας κατάλληλο σημείο προσεδάφισης. Όταν η επιβράδυνση φτάνει στα επιθυμητά επίπεδα, το αλεξίπτωτο αποδεσμεύεται, μαζί με το άνω μέρος του θαλαμίσκου, απελευθερώνοντας το “γερανό” και το Perseverance. Στο στάδιο αυτό, ενεργοποιούνται οι ωστήρες του “γερανού”, οι οποίοι κατευθύνουν το σκάφος προς το επιλεγμένο σημείο προσεδάφισης. Φτάνοντας σε ύψος περίπου 20 μέτρων πάνω από την επιφάνεια του Άρη, ο “γερανός” αρχίζει να κατεβάζει το Perseverance προς το έδαφος, όπου το ακουμπά απαλά, προτού χρησιμοποιήσει και πάλι τους ωστήρες του ώστε να απομακρυνθεί και να συντριβεί σε ασφαλή απόσταση.
Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου επτά λεπτά, ενώ τα τελευταία δευτερόλεπτα είναι πραγματικά συγκλονιστικά.
Παρότι τα σκάφη που στάλθηκαν στον Άρη στο πλαίσιο προηγούμενων αποστολών είχαν προωθήσει στο κέντρο ελέγχου πολλά στοιχεία από την τηλεμετρία της διαδικασίας, καθώς και ορισμένες εικόνες, αυτή η καταγραφή με μορφή βίντεο συνιστά μια ιστορική πρωτιά στην ιστορία της εξερεύνησης του γειτονικού μας πλανήτη. Ακόμη και το InSight, το οποίο εκτοξεύτηκε από τη Γη το 2018 και έχει συμπληρώσει ήδη δύο χρόνια στον Άρη, δεν είχε κατορθώσει να στείλει τέτοιου είδους υλικό.
“Αυτή είναι η πρώτη φορά που καταφέραμε να καταγράψουμε τη διαδικασία προσεδάφισης ενός σκάφους στον Άρη”, ανέφερε ο Μάικ Γουότκινς, επικεφαλής του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης της NASA (JPL), στη διάρκεια συνέντευξης τύπου. “Πρόκειται για πραγματικά εκπληκτικές εικόνες, όλοι μας περάσαμε το σαββατοκύριακο παρακολουθώντας το βίντεο ξανά και ξανά, και σκεφτείτε πως μιλάμε για υλικό διάρκειας ενός λεπτού. Όλοι μας έχουμε κάτι να διδαχτούμε, παρατηρώντας τις επιδόσεις του σκάφους μέσα από αυτές τις εικόνες, όμως πολύ σημαντικό είναι και το να συμπεριλάβουμε όλους εσάς σε αυτό το ταξίδι”.
Η ομάδα αναφέρθηκε ειδικά στις κάμερες που κατέγραψαν την είσοδο, κάθοδο και προσεδάφιση (EDL, Entry, Descent, Landing) του σκάφους, που σκοπό είχαν τόσο να καταγράψουν τη διαδικασία όσο και να προσφέρουν αυτή τη συγκλονιστική εμπειρία, κάτι που λαχταρούσαν όλοι οι εμπλεκόμενοι.
“Δεν ξέρω για εσάς, όμως στο στάδιο που βρίσκεται η δική μου διαδρομή στο χώρο είναι απίθανο να οδηγήσω ένα διαστημόπλοιο στην επιφάνεια του Άρη”, σχολίασε χαρακτηριστικά ο Ματ Γουάλας, αναπληρωτής προϊστάμενος της αποστολής του Perseverance, στο JPL. “Όμως, όταν βλέπει κανείς αυτές τις εικόνες, νομίζω πως παίρνει μια γεύση του πώς θα ήταν να προσεδαφιστεί με επιτυχία στον Κρατήρα Τζέζερο, ως επιβάτης του Perseverance”.
Στο θαλαμίσκο, το “γερανό” και το κυρίως σκάφος υπήρχαν κάμερες στραμμένες προς τα επάνω, καθώς και κάμερες στραμμένες προς το έδαφος, στα δύο τελευταία, καταγράφοντας έτσι σκηνές και στις δύο κατευθύνσεις, σχεδόν σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Ήδη η σκηνή όπου η θερμική ασπίδα αποσπάται από το θαλαμίσκο και πέφτει φαντάζει ήδη ιστορική, καθώς αποκαλύπτεται το έρημο τοπίο του Κόκκινου Πλανήτη, θυμίζοντας τις σκηνές που έχουμε παρακολουθήσει από τις προσεδαφίσεις των αποστολών του προγράμματος Απόλλων, στη Σελήνη:
Ολόκληρο το βίντεο μπορείτε να το παρακολουθήσετε εδώ:
Κατά την κάθοδο καταγράφηκε υλικό άνω των 30 gigabytes, παρότι μία από τις κάμερες παρουσίασε αστοχία όταν ξεδιπλώθηκε το αλεξίπτωτο. Η αποστολή δεδομένων πίσω στη Γη, με τη βοήθεια των δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Άρη, είναι μια αργή διαδικασία σε πρώτο στάδιο, καθώς πρόκειται για σύνδεση των 2 megabit (και πάλι εκπληκτικά γρήγορη, συγκρινόμενη με τα παλιά συστήματα), όμως σταδιακά ο ρυθμός μετάδοσης πολλαπλασιάζεται.
Πρακτικά κάθε καρέ του βίντεο προσφέρει νέες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία προσεδάφισης στον Άρη: για παράδειγμα, ένα από τα ελατήρια που χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να απομακρύνει τη θερμική ασπίδα φαίνεται πως αποσπάστηκε μαζί της, όμως αυτό δεν επηρέασε την όλη διαδικασία. Είναι δεδομένο πως το σύνολο του υλικού θα αποτελέσει για καιρό αντικείμενο λεπτομερούς μελέτης, προκειμένου να εντοπιστεί κάθε χρήσιμη πληροφορία.
Εκτός από αυτές τις εκπληκτικές σκηνές της προσεδάφισης, το Perseverance έστειλε και μια σειρά από έγχρωμες φωτογραφίες, τραβηγμένες από τις κάμερες πλοήγησης που διαθέτει, παρότι δεν έχουν τεθεί σε πλήρη λειτουργία όλα τα συστήματά του. Η ομάδα συνένωσε τις πρώτες εικόνες που έστειλε το Perseverance καθώς επιθεωρούσε τον εαυτό του και το περιβάλλον του, σχηματίζοντας το ακόλουθο πανόραμα:
Αναμένονται πάρα πολλές ακόμη φωτογραφίες, αμέσως μόλις τις επεξεργαστεί και τις μεταφορτώσει η ομάδα.
Σας ένα αποχαιρετιστήριο “δώρο”, η ομάδα κοινοποίησε και τη συγκλονιστική, πρώτη ηχογράφηση από την επιφάνεια του Άρη: τα μέλη της αποστολής ευελπιστούν πως αυτοί οι ήχοι θα αποκαλύψουν νέες πληροφορίες και παράλληλα θα επιτρέψουν σε όλους όσοι δεν μπορούν να δουν τις εικόνες να βιώσουν την προσεδάφιση με ένα διαφορετικό τρόπο.
Τα όργανα που κατέγραφαν την είσοδο, κάθοδο και προσεδάφιση περιλάμβναν και ένα μικρόφωνο, προκειμένου να ηχογραφηθεί η διαδικασία, όμως δυστυχώς αυτό δεν λειτούργησε κατά την κάθοδο. Λειτουργεί, όμως, άψογα στην επιφάνεια και πλέον έχει καταγράψει τον ήχο του Κόκκινου Πλανήτη… και παρότι το φύσημα του ανέμου ίσως να μην ακούγεται ιδιαίτερα εξωγήινο, είναι ασύλληπτο αν διανοηθούμε πως πρόκειται για τον ήχο του ανέμου που φυσά σε έναν άλλο κόσμο, εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά μας.
