Τα συμπληρώματα διατροφής είναι προιόντα που έχουν ή πιστεύεται ότι έχουν οφέλη στην υγεία και περιέχουν συστατικά που θεωρούνται γενικά ασφαλή, όπως βιταμίνες, μέταλλα, βότανα, αμινοξέα και ένζυμα.
Τα συμπληρώματα διατροφής ταξινομούνται ως τρόφιμα και σκοπός τους είναι να συμπληρώσουν την κανονική διατροφή.
Σύμφωνα με σχετικό νόμο που ισχύει από το 1994, αυτά τα προϊόντα πρέπει να περιλαμβάνουν τον όρο «συμπλήρωμα διατροφής» στις ετικέτες τους και μπορούν να υποβάλουν ισχυρισμούς μόνο για τη δομή και τη λειτουργία, αλλά όχι για πιθανές θεραπευτικές ή προληπτικές επιδράσεις.
Η πρόσθετη λήψη ορισμένων θρεπτικών συστατικών μέσω συμπληρωμάτων διατροφής, για ορισμένα άτομα και υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να αποδειχθεί από κατάλληλη εώς και απαραίτητη, ενώ την ίδια στιγμή για άλλες υποομάδες ανθρώπων μπορεί να αποδειχθεί επιζήμια.
Μύθοι vs. Αλήθειες
#1 Μύθος
Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να ισοσταθμίσουν ένα μη ισορροπημένο πρότυπο διατροφής.
Αλήθεια
Τα συμπληρώματα διατροφής, όπως υποδηλώνει και ο όρος, πρέπει να χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά με τη κανονική διατροφή. Παρέχουν σε μεγάλη ποσότητα κάποιες βιταμίνες, μέταλλα και άλλες ουσίες, όμως προκειμένου να εξασφαλιστεί η βέλτιστη υγεία ενός ατόμου προαπαιτείται μία ισορροπημένη με ποικιλία τροφών, θρεπτικών συστατικών και άλλων ουσιών διατροφή, στην οποία πιθανώς και εφόσον κρίνεται αναγκαίο να δρουν συνεργιστικά κάποια συμπληρώματα διατροφής.
#2 Μύθος
Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών ενισχύει την ενέργεια ενός ατόμου.
Αλήθεια
Οι βιταμίνες δεν αποτελούν πηγή ενέργειας. Μόνο τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά, δηλαδή οι υδατανθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λίπη, μεταβολίζονται στον οργανισμό με σκοπό τη παροχή ενέργειας. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, παρότι συμβάλλουν στα κύτταρα ώστε να παραχθεί ενέργεια από τα τρία παραπάνω θρεπτικά συστατικά, οι ίδιες δεν αποτελούν πηγή ενέργειας.
#3 Μύθος
Η λήψη του «κατάλληλου» συμπληρώματος διατροφής θα οδηγήσει στην απώλεια σωματικού βάρους.
Αλήθεια
Συμπλήρωμα διατροφής που ισχυρίζονται ότι «τονώνουν τον μεταβολισμό», «παγιδεύουν το λίπος» ή «μπλοκάρουν τους υδατάνθρακες» στην πραγματικότητα επιφέρουν τα ίδια αποτελέσματα με ψευδοφάρμακα (placebo). Μόνο σκευάσματα που χορηγούνται με ιατρική συνταγή συμβάλλουν ουσιαστικά στη ρύθμιση του βάρους, με εξαίρεση κάποια που συσχετίζονται με προσωρινό έλεγχο της όρεξης.
#4 Μύθος
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι ασφαλή στην κατανάλωση.
Αλήθεια
Εξαιρετικά λίγα ανεπιθύμητα συμβάντα αναφέρονται, τόσο από κυβερνητικά όσο και από βιομηχανικά δεδομένα, σχετικά με τα συμπληρώματα διατροφής.
#5 Μύθος
Εφόσον ένα συμπλήρωμα διατροφής διατίθεται ελεύθερα στην αγορά είναι απόλυτα ασφαλής η κατανάλωση του.
Αλήθεια
Οι ισχυρισμοί σχετικά με την αποτελεσματικότητα ενός συμπληρώματος διατροφής ελέγχονται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και οι περισσότερες αξιόπιστες εταιρείες δεν κάνουν παράνομους ισχυρισμούς. Όμως οι ισχυρισμοί, όσο αξιόπιστοι και αν είναι, δεν συνεπάγονται την ασφάλεια του προϊόντος. Δυστυχώς, τα συμπληρώματα διατροφής δεν υπόκεινται στους ίδιους ελέγχους με τα φαρμακευτικά σκευάσματα.
#6 Μύθος
Εφόσον είναι βότανο είναι απόλυτα ασφαλής η κατανάλωση του.
Αλήθεια
Η λήψη φυτικού συμπληρώματος διατροφής και η πιθανή αλληλεπίδραση του με παράλληλη λήψη φαρμακευτικών ουσιών μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα σοβαρές παρενέργειες στην υγεία του ατόμου.
#7 Μύθος
Τα προϊόντα που περιέχουν ενεργά φαρμακευτικά συστατικά (API) είναι επικίνδυνα «συμπληρώματα διατροφής».
Αλήθεια
Αν και επισημαίνονται ως συμπληρώματα διατροφής, τα ΑΡΙ ταξινομούνται νόμιμα ως μη εγκεκριμένα νέα φάρμακα. Η διάκριση είναι ζωτικής σημασίας καθώς αυτά τα προϊόντα σχετίζονται με σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια των καταναλωτών, συχνά αποσύρονται από την αγορά ή ενδέχεται να υπάρχουν σε δόσεις που υπερβαίνουν τα συνιστώμενα επίπεδα.
Προκειμένου να εξασφαλίσετε την υγεία σας και τα βέλτιστα αποτελέσματα για τον οργανισμό σας συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας ώστε να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν υπάρχουν ή/και ποια είναι τα συμπληρώματα διατροφής που μπορεί να είναι ωφέλιμα ή/και απαραίτητα για εσάς.
Πηγές
Noble, P. (2017) Nahrungsergänzungsmittel. Bundesgesundheitsblatt – Gesundheitsforschung – Gesundheitsschutz, 60(3), 260–267.
Israelsen, L., Lampe, F. (2016) Three Myths About Dietary Supplements … and How Knowing the Right Answers Is Good for Your Integrative Medicine Practice. Integrative Medicine: A Clinician’s Journal.
Raizner, A.E., Cooke, J.P. (2019) Dietary Supplements: Facts and Fallacies. Methodist DeBakey Cardiovascular Journal.
National Institutes of Health. (2020). Dietary Supplements: What You Need to Know.
Larson, R. (2012) Βιβλίο εγχειρίδιο τροφίμων και διατροφής της Αμερικανικής Διαιτητικής Εταιρείας προσαρμοσμένο στον ελληνικό τρόπο διατροφής. Μεταφράστηκε από Κοΐδου, Ε. Τόπος έκδοσης: εκδόσεις «σοφία».
