Η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων μπορεί να προκαλέσει άγχος και δυσφορία στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και σε όσους ζουν ή συναναστρέφονται ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη.
Η περίοδος των γιορτών, συνδέεται άμεσα με πολλά καλέσματα για φαγητό, με τραπέζια γεμάτα λιχουδιές και πολλά γλυκά. Σχεδόν σε κάθε σπίτι, υπάρχουν ήδη από τις αρχές του μήνα, στολισμένα γλυκά, κάνοντας έτσι τα άτομα με διαβήτη να δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο. Η περίοδος αυτή, δυσκολεύει σχεδόν όλο τον κόσμο στην τήρηση του διαιτολογίου, πόσο μάλλον τη μερίδα του κόσμου που έχει σάκχαρο και δείχνει μεγάλη προσοχή στην κατανάλωση γλυκών αλλά και λιπαρών τροφών, τα οποία βρίσκονται σε περίσσεια στα γιορτινά τραπέζια.
Όπως είναι γνωστό, η υγιεινή διατροφή είναι μονόδρομος στα άτομα με διαβήτη, η καλύτερη τακτική για τη διατήρηση του σακχάρου στα επιθυμητά επίπεδα είναι η υιοθέτηση ενός προγράμματος διατροφής που ακολουθείται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, το οποίο περιλαμβάνει ισορροπημένα, τακτικά γεύματα που μειώνουν την επιθυμία για τσιμπολόγημα, αλλά και άσκηση.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, για αυτό τον λόγο υπάρχουν ορισμένες στρατηγικές, η εφαρμογή των οποίων θα μπορούσε να προστατεύσει την υγεία των ατόμων με διαβήτη, χωρίς τα άτομα αυτά να νοιώσουν απομονωμένα τις γιορτινές αυτές ημέρες, αλλά και να μειώσουν το άγχος τους από την παρατήρηση μεγάλων διακυμάνσεων στις τιμές του σακχάρου τους.
Κίνηση και δραστηριότητα
Ο πρώτος κανόνας για τους πάσχοντες από διαβήτη τύπου 1 ή 2, αλλά και για όσους προσπαθούν να διατηρήσουν ένα φυσιολογικό βάρος, είναι ότι μικρές υπερβάσεις της συνιστώμενης πρόσληψης θερμίδων μπορεί να αντισταθμιστούν με άσκηση. Οι μέρες των εορτών, εξάλλου, αποτελούν ιδανική ευκαιρία για επιπλέον άσκηση, καθώς υπάρχει αρκετός ελεύθερος χρόνος.
Μόλις 15 λεπτά επιπλέον τρέξιμο ή ένας μεγάλος περίπατος την μέρα βοηθούν σημαντικά στον έλεγχο του σακχάρου, αλλά ακόμα κι αν σημειωθεί μια μικρή άνοδος στην τιμή του για μια ή δύο ημέρες δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Ο τρόπος διαχείρισης του διαβήτη
Ο τρόπος διαχείρισης του διαβήτη έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Οι αυστηρές απαγορεύσεις που ίσχυαν παλαιότερα δυσκόλευαν τη ζωή των ατόμων με διαβήτη, χωρίς να έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Έτσι έχουν αντικατασταθεί από μια συνολικότερη και πιο ελαστική προσέγγιση, αρκεί αυτή να εφαρμόζεται με βάση το μέτρο και την κοινή λογική. Δεν χρειάζεται να γίνει μία αλόγιστη κατανάλωση λιπαρού φαγητού ή υπερκατανάλωση γλυκού, αφού σε λογικά πλαίσια, μπορεί ένα άτομο με διαβήτη να καταναλώσει μία φυσιολογικά μερίδα φαγητού στο γιορτινό τραπέζι αλλά και ένα κομμάτι γλυκό. Σίγουρα, πριν την κατανάλωση οποιουδήποτε εδέσματος, απλά θα πρέπει να έχει ελέγξει τα επίπεδα σακχάρου του και να κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις.
Στην πραγματικότητα οι διατροφικές συμβουλές για τα άτομα με διαβήτη είναι παρόμοιες με εκείνες που απευθύνονται και σε όσους δεν πάσχουν από τη νόσο. Δηλαδή, πρέπει να εφαρμόζονται οι κανόνες της ισορροπημένης διατροφής που βασίζεται στη λήψη φρούτων και λαχανικών και στον περιορισμό λιπαρών, ζάχαρης και αλατιού. Όλοι μπορούν να απολαύσουν τα παραδοσιακά φαγητά των εορτών, αρκεί η ποσότητα να είναι περιορισμένη.
Ποιος είναι ο στόχος
Το να ζει κανείς με διαβήτη δεν είναι απλό, ούτε όμως και ακατόρθωτο. Κύριο μέλημα των ασθενών κατά τη διάρκεια των εορτών θα πρέπει να είναι η διατήρηση του βάρους τους και αυτό επιτυγχάνεται με μία καλή διαχείριση της καθημερινής διατροφής και άσκησης ακόμα και τις βασικές εορταστικές μέρες. Δηλαδή, το άτομο με διαβήτη, πρέπει να καταναλώσει κανονικά το πρωινό του γεύμα, το δεκατιανό του και να επιλέξει μικρές μερίδες φαγητού για το εορταστικό μεσημεριανό ή βραδινό του γεύμα, ενώ θα πρέπει να μεταφέρει χρονικά την κατανάλωση γλυκού για κάποιες ώρες μετά το γεύμα, για παράδειγμα σαν απογευματινό. Θωρείται δεδομένο, ότι και σε αυτές τις εορταστικές μέρες με το παραπάνω φαγητό ή το κάλεσμα σε κάποιο τραπέζι, θα πρέπει να έχει λάβει κανονικά την φαρμακευτική του αγωγή (χάπι ή ινσουλίνη) και να έχει μαζί του τον μετρητή σακχάρου για τυχόν μετρήσεις μέσα στην ημέρα.
Η καλή προετοιμασία, λοιπόν, και ο σωστός προγραμματισμός μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή πολλών παγίδων και να μειώσει το άγχος των ατόμων με διαβήτη.
Όσοι έχουν αναλάβει οι ίδιοι τη διοργάνωση των εορταστικών δείπνων βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση, καθώς μπορούν να επιλέξουν τόσο το μενού όσο και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν αλλά και τον τρόπο μαγειρέματος, εξασφαλίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο πιο υγιεινές επιλογές, που προστατεύουν από εμφάνιση έντονης υπεργλυκαιμίας.
Οδηγίες
- Αντικαταστήστε τις λιπαρές τροφές με πιο χαμηλότερες θερμιδικά εκδοχές, π.χ. επιλέξτε dressing γιαουρτιού αντί για σως που περιέχει μαγιονέζα.
- Αφαιρέστε τα λιπαρά τμήματα του κρέατος, όπως είναι η πέτσα από την γαλοπούλα, το κοτόπουλο ή το χοιρινό που έχετε σκοπό να μαγειρέψετε ή να καταναλώσετε.
- Αλλάξτε τον τρόπο μαγειρέματος των παραδοσιακών φαγητών. Μην προσθέτετε βούτυρο, μην τσιγαρίζετε και μην χρησιμοποιείτε πολλά φρούτα ή ξηρούς καρπούς για την γέμιση του κρέατος ή τις σαλάτες.
- Αποφύγετε τα έξτρα σνακ πριν το φαγητό. Δεν χρειάζεται να στολίσετε το τραπέζι με αλλαντικά, τυριά, ξηρούς καρπούς και γλυκά όπως μελομακάρονα, κουραμπιέδες ή σοκολατάκια.
- Μαζέψτε το τραπέζι αμέσως μετά το φαγητό. Το τσιμπολόγημα μετά το γεύμα γίνεται ασυναίσθητα και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις μεταγευματικές τιμές του σακχάρου σας.
- Σερβίρετε στο πιάτο σας του φαγητού που έχετε όρεξη να καταναλώσετε και μην το ξαναγεμίσετε. Μην ξεχνάτε ότι το μισό πιάτο πρέπει να αποτελείται από σαλάτα.
- Μην δοκιμάζετε απ’ όλα τα διαθέσιμα γλυκά. Αντικαταστήστε τα με φρούτα ή μοιραστείτε τη μερίδα με κάποιον άλλον. Ακόμα καλύτερα διαλέξτε το γλυκό που σας έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον και καταναλώστε μία μικρή ποσότητα και μετά συνεχίστε με τσάι ή καφέ.
- Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ. Θυμηθείτε ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ, μπορεί να οδηγήσει σε απότομες υπογλυκαιμίες.
Εάν έχετε διαγνωστεί με διαβήτη πρόσφατα είναι καλό να ελέγχετε συχνά τη γλυκόζη του αίματος προκειμένου να μάθετε πόσο πρέπει να τρώτε και τι είδους τροφές επηρεάζουν ιδιαίτερα τα επίπεδά της.
Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, προκαλούν πιο αργή απορρόφηση των υδατανθράκων, με συνέπεια την αύξηση των επιπέδων γλυκόζης όχι αμέσως μετά από το γεύμα, αλλά και λίγες ώρες μετά το γεύμα. Για τα άτομα που είναι σε αγωγή με ινσουλίνη, η προσαρμογή της δοσολογίας σε συνεννόηση βέβαια με τον θεράποντα ιατρό. Επίσης, μαζί με τον διαιτολόγο που σας παρακολουθεί, μπορείτε να σχεδιάσετε μαζί το εορταστικό μενού, ώστε να είστε σίγουροι ότι δεν θα έχετε άγχος για το τι να επιλέξετε ως προς το φαγητό και το γλυκό, τους κατάλληλους συνδυασμούς αλλά και τον υπολογισμό της ποσότητας.
Οι γιορτές, είναι μέρες χαράς και ένωσης με τους δικούς μας ανθρώπους, γι αυτό και τα άτομα με διαβήτη, με μικρούς υπολογισμούς και κατάλληλους διατροφικούς σχεδιασμούς, μπορούν να περάσουν όμορφα και ξένοιαστα αυτές τις μέρες.
