1984: Το βιβλίο της δυστοπίας βγήκε σαν σήμερα 8 Ιουνίου 1949

0
73

Το «1984» είναι ίσως το βιβλίο που στιγμάτισε, αν όχι και καθόρισε, το είδος της δυστοπικής μυθιστορίας, σκιαγραφώντας με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες ένα μέλλον που εξελίχθηκε αβίαστα σε παρόν. Εκδόθηκε σαν σήμερα, στις 8 Ιουνίου 1949. Το βιβλίο του Όργουελ θα αντιπροσωπεύει για πάντα «Το Μέλλον» μιας και όλα έχουν δρομολογηθεί σχεδόν όπως τα προέβλεψε.

Ο Τζορτζ Όργουελ ξεκίνησε να γράφει την δεκαετία του ‘40 για το μακρινό τότε 1984, για το μέλλον όπως το φανταζόταν. Χαρίζοντάς μας το επίθετο «οργουελικός» επηρέασε όσο λίγα βιβλία την σκέψη του 20ού και του 21ου αιώνα. Ο Όργουελ ήταν δημοσιογράφος, που παράλληλα ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία για βιοποριστικούς λόγους. Δούλεψε για μεγάλο διάστημα για το BBC και διακρίθηκε επίσης στην κριτική και την ποίηση, ενώ πολέμησε και στον ισπανικό εμφύλιο, για τον οποίο έγραψε θαυμάσιες ανταποκρίσεις. Πολιτικά τοποθετημένος στο Σοσιαλισμό, δεν έκρυψε αυτές του τις πεποιθήσεις στα δύο του μνημειώδη έργα:1984 και η Φάρμα των Ζώων, με το τελευταίο να αποτελεί μια σατιρική αλλά και σκοτεινή κριτική στις θηριωδίες του Στάλιν, ικανό να θεωρηθεί ταυτόχρονα ένα ευρύ ανάγνωσμα για τη φύση του ανθρώπου, την ελευθερία και την ηθική.

Το «1984», γράφτηκε σε ένα ερημικό νησί στη Σκωτία, μεταφράστηκε σε 65 γλώσσες και πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα ενώ διαβάστηκε σαν μανιφέστο και θαυμάστηκε σαν προφητεία. Εκδόθηκε στη Βρετανία στις 8 Ιουνίου του 1949 και αναγνωρίστηκε αμέσως ως ένα αριστούργημα της λογοτεχνίας- ο Ουίνστον Τσώρτσιλ εξομολογήθηκε στον γιατρό του ότι το διάβασε δύο φορές. Αλλά ο Όργουελ έζησε μόνο για λίγους μήνες την αποδοχή του έργου του. Πέθανε στις 21 Ιανουαρίου του 1950, μόλις 46 χρονών.

Ο ήρωας, ο Ουίνστον Σμιθ, ανήκει στους υπαλλήλους του Κόμματος και δουλειά του είναι να παραφράζει και να παραποιεί γεγονότα που είχαν λάβει χώρα στο παρελθόν, έτσι ώστε να βολεύουν τα παροντικά συμφέροντα του κόμματος. Η νοθεία της ελεύθερης σκέψης πηγάζει από το πρόγραμμα της «γλωσσοκάθαρσης» και την σύσταση της ‘Νέας Ομιλίας’. Αυτό που γίνεται στην ουσία είναι η εκ νέου ερμηνεία των λέξεων ώστε η πραγματική σημασία τους να παραποιείται και να βολεύει ξανά τα συμφέροντα του κόμματος.

Η αξία του 1984, αυτής της ανατριχιαστικά ακριβούς προφητείας για το μέλλον του κόσμου, ένα μανιφέστο, είναι η εξιστόρηση της μοναχικής και διαχρονικής μάχης του ατόμου με το σύστημα, έναν μηχανισμό δομημένο μεθοδικά, σχεδόν άφθαρτου, που αποσκοπεί στον απόλυτο έλεγχο και την κατάργηση κάθε ελευθερίας – κάθε πραγματικής ελευθερίας , αυτής που πηγάζει από την αντικειμενική ματιά και την προσωπική σκέψη.

Η τεράστια προσφορά του δεν καταγράφεται μόνο στη σύγχρονη κουλτούρα αλλά και στην σύγχρονη σημειολογία αφού έννοιες όπως ο Μεγάλος Αδελφός, η Αστυνομία Σκέψης, η Διπλή Σκέψη καθώς και φράσεις όπως Ο Μεγάλος Αδελφός σε παρακολουθεί, Η άγνοια είναι δύναμη και Ο πόλεμος είναι Ειρήνη, χρησιμοποιούνται κατά κόρον σήμερα σε ανάλογες περιπτώσεις.