Σαν σήμερα, εκείνο το συννεφιασμένο πρωινό της 6ης Ιουνίου 1944, πραγματοποιείται η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η μεγαλύτερη αμφίβια επιχείρηση στα στρατιωτικά χρονικά, γνωστή και ως D-Day, όπως έμεινε στην ιστορία και κρίνοντας ουσιαστικά των πόλεμο υπέρ των συμμάχων. Επρόκειτο για ένα κρίσιμο πλήγμα εναντίον της ναζιστικής Γερμανίας και, όπως συμφωνούν οι ιστορικοί, ένα από τα σημεία που έκριναν την έκβαση του πολέμου.
Η επιχείρηση ονομάστηκε με την κωδική ονομασία “Operation Overlord” και ήταν η πιο φιλόδοξη επιχείρηση στην παγκόσμια ιστορία, ενώ συγχρόνως ήταν και η αρχή του τέλους του πολέμου. Η μάχη της Νορμανδίας διήρκεσε από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο του 1944, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση της Δυτικής Ευρώπης από την ναζιστική Γερμανία.
Στην επιχείρηση αυτή, που έλαβαν μέρος περισσότεροι από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, σκοπός των συμμάχων ήταν η δημιουργία ενός προγεφυρώματος από την Καν ως το Χερβούργο (γαλλικά παράλια και τα δυο) απ’ όπου θα δινόταν η ευκαιρία να περάσουν στρατεύματα από την Αγγλία, στην ηπειρωτική Ευρώπη για να βοηθήσουν στην αντίσταση κατά των Ναζί.
Η επιχείρηση που στέφθηκε με επιτυχία και ολοκληρώθηκε σε δυο φάσεις, όπου 850.000 άνδρες μεταφέρθηκαν στα γαλλικά παράλια για βόηθεια, με 150.000 οχήματα και περισσότερα από 6.500 πλοία.
Παρά τις μεγάλες απώλειες των συμμάχων, η επιχείρηση κρίθηκε επιτυχημένη και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την νικηφόρα έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Έντεκα μήνες μετά την απόβαση, στις 9 Μαΐου 1945, η ναζιστική Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων.
Φυσικό και επόμενο βέβαια ενα τέτοιο, μεγάλο και ιστορικό γεγονός, να γίνει πηγή έμπνευσης για αρκετούς σκηνοθέτες και μεγάλα στούντιο, για την μεταφορά του στόν κινηματογράφο, αλλά και την τηλεόραση.
Το Newsmag, με αφορμή την σημερινή επέτειο σας παρουσιάζει, τις καλύτερες κινηματογραφικές ταινίες (και μια σειρά) με θέμα την μεγάλη αυτή ημέρα.
The Longest Day
Στοίχισε 10 εκατ. δολάρια και ήταν η ακριβότερη παραγωγή ασπρόμαυρης ταινίας… μια ταινία έπος!
Πέντε σκηνοθέτες (ανάμεσά τους και ο ίδιος ο Ζανούκ), τέσσερις διευθυντές φωτογραφίας, εκατοντάδες κομπάρσοι και πάνω από τριάντα οκτώ πρωταγωνιστές τριών εθνικοτήτων επιστρατεύτηκαν για να υλοποιήσουν το όνειρο του πανίσχυρου παραγωγού της Fox κατά τη δεκαετία του ΄60 Ντάριλ Φ. Ζανούκ: μια επική κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Κορνήλιου Ράιαν, που είχε θέμα την απόβαση των συμμαχικών δυνάμεων στη Νορμανδία.
Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Στις τρεις ώρες που διαρκεί το φιλμ ο θεατής παρακολουθεί με κάθε λεπτομέρεια όσα συνέβησαν στα αντίπαλα στρατόπεδα σε 24 ώρες, δηλαδή από την παραμονή της επίθεσης μέχρι το απόγευμα της 6ης Ιουνίου οπότε και κατέρρευσαν τα μέτωπα των Γερμανών κατά μήκος των ακτών της Νορμανδίας, ενώ δημοφιλείς ηθοποιοί της εποχής εμφανίζονται σε μικρούς ρόλους.
Με τα μέτρα ενός δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ, το The Longest Day διακρίνεται για την ακρίβεια και την αντικειμενικότητά του.
Saving Private Ryan
Μία από τις διαχρονικές ταινίες για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και από τις πιο σκληρές που έχουν γυριστεί, ενω σόκαρε κοινό και κριτικούς με τον ωμό ρεαλισμό της και τα απεγνωσμένα συναισθήματά της. Η ταινία μας διηγείται την ιστορία μιας ομάδας Αμερικανών στρατιωτών, οι οποίοι έφτασαν πίσω από τις γραμμές του εχθρού, προκειμένου να σώσουν ένα αλεξιπτωτιστή ονόματι Ryan, του οποίου, τα αδέρφια του, είναι όλα νεκρά.
Καμιά ταινία πριν δεν έχει καταγράψει ποτέ με τέτοιο τρόπο και σε αυτό το μέγεθος την καταστροφική φύση του πολέμου, ενω λίγοι έχουν παραδειγματοποιήσει το πνεύμα του ανθρώπου σε βαθμό που ενθυλακώνει την ουσία της ανθρώπινης κατάστασης μέσω της πολυπλοκότητας της ψυχής. Η Διάσωση του Spielberg “καδράρει” -με τον τρόπο που μόνο αυτός ξέρει- την απεικόνιση της φρίκης του πολέμου αλλά παράλληλα μας δίνει και ένα αναζωογονητικό έπος για την αφοσίωση στο καθήκον, την αξία της ζωής, το ακλόνητο πνεύμα ελευθερίας, την αδελφότητα μεταξύ των ανδρών, το θάρρος να ξεπεραστούν όλα και ίσως το σημαντικότερο, τη βούληση να κάνουμε τις μεγαλύτερες θυσίες στο όνομα της τιμής, των αρχών και της φιλίας.
Πράγματι, η Διάσωση αποδεικνύεται ίσως η πιο σημαντική ταινία της κινηματογραφικής μας ιστορίας, όχι μόνο για τη γραφική απεικόνιση της μάχης, αλλά για την συγκινητική ιστορία και τα σχετικά θεματικά στοιχεία που περνάει και που ενισχύουν το σκοπό πίσω από την αιματοχυσία, ενω παράλληλα δίνει βάρος στον αληθινό σκοπό για την τιμή της ελευθερίας, έτσι ώστε όλοι μας (που δεν το βλέπω), κατά τα έτη, τις δεκαετίες και ελπίζω ακόμη και αιώνες, να απολαύσουμε στη ζωή αυτό που κέρδισαν αυτοί οι άνδρες με τον ηρωισμό τους, την ακλόνητη δέσμευσή τους στα ιδανικά τους και για πολλούς τους θανάτους τους.
Η ταινία αποτελεί (ακόμα) μία από τις πιο σοκαριστικές και σκληρές πολεμικές ταινίες, με την 25λεπτη σεκάνς της απόβασης στην Όμαχα, στην αρχή της ταινίας, να θεωρείται ως μία από τις ρεαλιστικότερες σκηνές πολέμου, με τον Tom Hanks ως Captain Miller να δίνει τον καλύτερό του εαυτό. Προτάθηκε για 11 Oscar, από τα οποία πήρε τα 5 ανάμεσά τους και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας για τον Steven Spielberg, το δεύτερο μετά την Λίστα του Σίντλερ του 1993.
A Bridge Too Far
Μετά την απόβαση στη Νορμανδία οι Σύμμαχοι υιοθετούν σχέδιο του στρατηγού Μοντγκόμερι, σύμφωνα με το οποίο επίλεκτες μονάδες θα προσπαθήσουν να βρεθούν πίσω από τις εχθρικές γραμμές και να καταλάβουν τις γέφυρες που οδηγούν από την Ολλανδία στη Γερμανία. Η πιο δύσκολη αποστολή αφορά στη γέφυρα του ποταμού Αρνεμ.
Η ταινία βασίζεται στα πραγματικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν κατά τη διάρκεια της πολεμικής επιχείρησης των Συμμάχων, Operation Market Garden (17-25 Σεπτεμβρίου 1944). Η ιδέα ήταν, με τη ρίψη 35 χιλιάδων αλεξιπτωτιστών (Αμερικάνων, Πολωνών, Άγγλων), πίσω από τις γραμμές των Γερμανών στην Ολλανδία, να καταληφθούν 6 γέφυρες υψίστης σημασίας. Γέφυρες που θα οδηγούσαν στη Γερμανία και στο τέλος του πολέμου. Ο σχεδιασμός της επιχείρησης ήταν κακός και η επιχείρηση απέτυχε.
Όχι όμως και το φιλμ. Υπερπαραγωγή με τα όλα της: δεκάδες πρωταγωνιστές, εκατοντάδες κομπάρσοι, άκρως ρεαλιστικές σεκάνς δράσης, αρκετά αντιπολεμικά και ανθρωπιστικά μηνύματα, καταπληκτική σκηνοθεσία και ερμηνείες, που ανέβασαν τον πήχη στην παραγωγή τέτοιου είδους ταινιών. Αξέχαστη η σκηνή με την πτώση των αλεξιπτωτιστών.
Band of Brothers
Το Band of Brothers είναι πιθανώς η κορυφαία σειρά που θα δεις (ή έχεις δει) για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για την ιστορία της περίφημης Easy Company της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας.
Η σειρά του HBO ξεδιπλώνεται σε 10 μόλις επεισόδια, αποτελεί καρπό της συνεργασίας του Tom Hanks με τον Steven Spielberg και στηρίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του ιστορικού και βιογράφου Stephen Ambrose. Ο τελευταίος πήρε συνεντεύξεις από τους επιζώντες του Λόχου Ε’ (“Easy” Company), οι οποίοι διηγούνται τις εμπειρίες τους από την εκπαίδευσή τους στις ΗΠΑ έως την ανάπτυξή τους στην ηπειρωτική Ευρώπη με την Απόβαση της Νορμανδίας.
Εκτός από την αδιαμφισβήτητη αξία της ίδιας της διήγησης, αλλά και του τρόπου με τον οποίο μας παρουσιάστηκε, το Band of Brothers ξεχώρισε και για το επιλεγμένο του καστ.
“We few, we happy few, we band of brothers”
The Dirty Dozen
Ο ατίθασος και με προβλήματα στη συμπεριφορά Ταγματάρχης (Lee Marvin) του Αμερικανικού Στρατού, αναλαμβάνει να εκπαιδεύσει και να οδηγήσει σε αποστολή αυτοκτονίας, 12 επικίνδυνους κρατούμενους (δολοφόνοι, βιαστές κλπ) που είναι καταδικασμένοι σε θάνατο, ή ισόβια φυλάκιση. Αν τα καταφέρουν, θα πάρουν χάρη, αν όχι θα γυρίσουν στη φυλακή. Θα πρέπει βέβαια πρώτα να επιζήσουν της αποστολής. Μερικοί από τους πρωταγωνιστές του πολύ καλού καστ, είναι οι Ernest Borgnine, Charles Bronson, John Cassavetes (προτάθηκε και για Όσκαρ Β’ ρόλου), Telly Savalas, Donald Sutherland.
Η αποστολή είναι να “πέσουν” οι 12+1 πίσω από τις γραμμές του εχθρού, λίγο πριν την D-Day και να εξολοθρεύσουν ένα κάστρο γεμάτο Γερμανούς αξιωματικούς, ώστε να προκαλέσουν σύγχυση και προβλήματα στην ιεραρχία του ναζιστικού στρατεύματος.
