Στην έκθεσή της η Morgan Stanley επισημαίνει πως όσο η Ελλάδα συμμορφώνεται στο πρόγραμμα τόσο διατηρεί ζωντανή την ελπίδα για ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και το χρέος της βιώσιμο.
Παράλληλα, στην έκθεση της με ημερομηνία 16 Ιανουαρίου, η Morgan Stanley υπογραμμίζει ότι το ΑΕΠ της Ελλάδας έχει αρχίσει να αναπτύσσεται ξανά αναμένει να υπάρξει περαιτέρω πρόοδος, αν και επισημαίνει πως στο στάδιο αυτό η κατάσταση θυμίζει περισσότερο μια «ανακλαστική» ανάκαμψη παρά μια βιώσιμη ανάπτυξη.
Εν τω μεταξύ, ο διεθνής οίκος τονίζει πως η λιτότητα θα περιοριστεί στο μέλλον, καθώς το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε είναι εμπροσθοβαρές.
Αβέβαιος κρίνεται ο ορίζοντας ολοκλήρωσης της β’ αξιολόγησης ενώ η πολιτική αστάθεια επανέρχεται ως αρνητικός παράγοντας. Αν και επισημαίνεται πως η πτώση δημοτικότητας του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κατ ανάγκη αρνητική εξέλιξη για την αγορά, καθώς η Ν.Δ. είναι ένα κόμμα υπέρ της Ευρώπης, υπέρ της αγοράς και της υπέρ των επιχειρήσεων.
Απρόβλεπτες οι πολιτικές εξελίξεις
Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα αποτελεί αρνητικό παράγοντα για τη χώρα σημειώνει η M.S και σημειώνει πως αυτό μπορεί να καταστήσει απρόβλεπτες τις εξελίξεις όπως απρόβλεπτες είναι και οι σχέσεις της χώρας με τους δανειστές της.
Η έλλειψη ξεκάθαρης και αποφασιστικής τροχιάς σταθεροποίησης για την Ελλάδα και η εφαρμογή των συνεχιζόμενων γύρων λιτότητας, είναι πιθανόν να συμβάλλουν στην φθίνουσα δημοτικότητα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία βρίσκεται σήμερα πίσω στις δημοσκοπήσεις σε σχέση με την Νέα Δημοκρατία.
Αυτό, σύμφωνα με την Morgan Stanley, δεν θα είναι αρνητική εξέλιξη για την αγορά, καθώς η Ν.Δ. είναι ένα κόμμα υπέρ της Ευρώπης, υπέρ της αγοράς και της υπέρ των επιχειρήσεων.
Ο λόγος του χρέους προ το ΑΕΠ είναι μη βιώσιμο
Το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο εφόσον συνεχιστεί η χρηματοδότηση από τους πιστωτές υποστηρίζει η Morgan Stanley, η οποία βλέπει ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2017 με σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Η Morgan Stanley επισημαίνει ότι η χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους δεν γίνεται από τις αγορές, αλλά από τους επίσημους πιστωτές και με πολύ ευνοϊκούς όρους. Οι εκταμιεύσεις των πιστωτών εξαρτώνται από τη συμμόρφωση της Ελλάδας με το πρόγραμμα διάσωσης. Η χρηματοδότηση έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε η Ελλάδα να αντιμετωπίζει πιέσεις στη ρευστότητα αν δεν ολοκληρώνονται οι αξιολογήσεις του προγράμματος και δεν εκταμιεύονται οι δόσεις.
Αν συνεχιστεί η ομαλή εκταμίευση των δόσεων, οι αναλυτές της Morgan Stanley εκτιμούν πως η Ελλάδα θα διατηρήσει μια «σχεδόν» ισορροπημένη χρηματοδοτική κατάσταση».
Αυτό σημαίνει, τονίζουν, πως αν συνεχιστεί η χρηματοδότηση από το πρόγραμμα διάσωσης, η Ελλάδα είναι «βιώσιμη» από την προοπτική της εξυπηρέτησης του χρέους. Ως εκ τούτου, η όποια εκτίμηση για το μονοπάτι του ελληνικού χρέους συνδέεται με την εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης και τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και στους επίσημους πιστωτές.
Αλλά είναι αυτή σωστή μέτρηση της βιωσιμότητας του χρέους; Για μία οικονομία που έχει πρόσβαση στις αγορές, είναι, αν και ο δανεισμός με ένα τόσο υψηλό επίπεδο χρέους θα ήταν αδύνατος. Αλλά η Ελλάδα χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος διάσωσης με πολύ ευνοϊκούς όρους.
Όσο τηρεί τους όρους του προγράμματος, τα χρήματα για την εξυπηρέτηση του χρέους θα έρχονται. Το σχέδιο χρηματοδότησης έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε το ελληνικό δημόσιο να αναλαμβάνει το χρηματοδοτικό άγχος αν οι αξιολογήσεις δεν κλείνουν.
Η Ελλάδα έχει σήμερα μια (σχεδόν) ισορροπημένη κατάσταση χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι οι εκταμιεύσεις του προγράμματος συνεχίζονται.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι, όσο το σχέδιο διάσωσης παρέχει τη χρηματοδότηση, η Ελλάδα είναι “βιώσιμη” από την άποψη της εξυπηρέτησης του χρέους (αν και όχι από τη σκοπιά επιστροφής στις αγορές). Αυτό σημαίνει επίσης ότι η αξιολόγηση της πορείας του χρέους της Ελλάδας, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον, έχει να κάνει με την εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης και τις πολιτικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και τους επίσημους πιστωτές της σχετικά με, π.χ., τους στόχους του προϋπολογισμού (όπου η Ελλάδα τα πάει καλά) και τις μεταρρυθμίσεις (όπου τα πάει λιγότερο καλά).
Σχετικά με την πορεία της ελληνική οικονομίας, η Morgan Stanley τονίζει ότι το ΑΕΠ επεκτείνεται και πάλι και αναμένει περαιτέρω πρόοδο αν και την συγκεκριμένη χρονική στιγμή η ανάκαμψη φαίνεται περισσότερο “αντανακλαστική” παρά βιώσιμη. Η λιτότητα θα γίνει λιγότερο αυστηρή με την πάροδο του χρόνου, αλλά είναι ακόμα πολύ σφιχτή. Η ελάφρυνση του χρέους είναι πάρα πολύ μικρή.
Η Morgan Stanley περιμένει να γίνουν περισσότερα στο μέλλον, αλλά όπως και το QE, το “πότε” παραμένει πιο αβέβαιο όσο ποτέ. Όσο περισσότερο η Ελλάδα συμμορφώνεται με το πρόγραμμα διάσωσης, τόσο πιο πιθανό είναι να ενταχθεί στο QE της ΕΚΤ. Αλλά μάλλον θα πρέπει να περιμένει, πιθανώς μετά τις γερμανικές εκλογές, για μια πιο ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους.
Χωρίς μία σημαντικά μεγαλύτερη παράταση της ωρίμανσης των δανείων και περιόδων χάριτος, ο ρόλος του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης πιθανότατα θα παραμείνει αβέβαιος και, πιο σημαντικό, η πορεία του χρέους μπορεί να μην είναι βιώσιμη, διακινδυνεύοντας την αναβολή της ένταξης στο QE μέχρι το τέλος του 2017 ή ακόμα και στο τέλος του προγράμματος διάσωσης το 2018. Ωστόσο, με δεδομένο ότι η ΕΚΤ εφαρμόζει τον τελευταίο γύρο της επέκτασης του QE, υπάρχει ελάχιστος χρόνος για την κεντρική τράπεζα να αγοράσει ελληνικά ομόλογα. Εάν πάει για το τέλος του προγράμματος, τότε το QE θα έχει τελειώσει.