Δεκαεννιά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την 25η Ιουλίου του 2000 όταν το γρηγορότερο επιβατικό αεροσκάφος στον κόσμο, τον Κονκόρντ, συνετρίβη φλεγόμενο σκοτώνοντας 113 ανθρώπους, στο μοναδικό αλλά και καθοριστικό δυστύχημα στην ιστορία του, που αποτέλεσε και την αρχή του τέλους μιας εποχής.
Ήταν η πτήση 4590 της Air France, που θα πετούσε από το Σαρλ ντε Γκολ προς το JFK της Νέας Υόρκης συνετρίβη κατά την απογείωση της, σκοτώνοντας και τους 100 επιβάτες μαζί με εννέα μέλη του πληρώματος, καθώς και τέσσερα άτομα που βρίσκονταν στο έδαφος.
Το αεροσκάφος έπεσε πάνω σε ξενοδοχείο. Οι περισσότεροι επιβάτες του ήταν ηλικιωμένοι Γερμανοί τουρίστες που επρόκειτο να συμμετάσχουν σε πολυτελή κρουαζιέρα, η οποία θα ξεκίναγε από τη Νέα Υόρκη με προορισμό την Καραϊβική.
Σύμφωνα με το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων, το δυστύχημα προκλήθηκε εξαιτίας μεταλλικού ελάσματος που αποκολλήθηκε από ένα αεροπλάνο DC-10 της Continental, το οποίο απογειώθηκε λίγο πριν από το υπερηχητικό αεροσκάφος της Air France από τον ίδιο διάδρομο απογείωσης.
Το Cοncorde χτύπησε το έλασμα από τιτάνιο, που είχε μήκος 43 εκατοστά, με αποτέλεσμα να κατακερματιστεί ένα ελαστικό των τροχών. Τμήμα σκληρού ελαστικού τρύπησε τη δεξαμενή καυσίμων με αποτέλεσμα να διαρρεύσει κηροζίνη, η οποία άρπαξε φωτιά προκαλώντας την έκρηξη.
Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων δόθηκε στη δημοσιότητα το Δεκέμβριο του 2004. Το 2008, ο Γάλλος εισαγγελέας απήγγειλε κατηγορίες για ανθρωποκτονία εναντίον της Continental Airlines, η οποία αρνήθηκε ότι φέρει ευθύνη για το τραγικό περιστατικό.
Εν τέλει η Continental απαλλάχτηκε από τις ποινικές ευθύνες, όμως της αναγνωρίστηκε η υποχρέωση να πληρώσει ένα εκατομμύριο ευρώ σε αποζημίωση στην Air France, ενώ κρίθηκε υπεύθυνη από άποψη αστικής ευθύνης, κάτι που έδινε το δικαίωμα για διεκδίκηση αποζημιώσεων από συγγενείς των θυμάτων.
Η αυλαία για τα Κονκόρντ έπεσε τελικά στις 10 Απριλίου 2003, όταν Άγγλοι και Γάλλοι ανακοίνωσαν πως θα αποσύρουν τα αεροσκάφη, καθώς μετά το δυστύχημα αλλά και το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, υπήρχε τεράστιο οικονομικό πρόβλημα για τις εταιρίες.
Ο Ζαν-Σιρίλ Σπινέτα, πρόεδρος της Air France, σχολίασε αργότερα: «Στην πραγματικότητα, το Κονκόρντ δεν θα σταματήσει ποτέ να πετάει επειδή θα συνεχίσει να ζει στη φαντασία των ανθρώπων».
Οι εντυπωσιακές επιδόσεις του
Το υπερηχητικό αεροσκάφος αποτέλεσε προϊόν κοινοπραξίας μεταξύ της βρετανικής British Aircraft Corporation (η σημερινή BAE Systems) και της γαλλικής Sud Aviation (η σημερινή Airbus). Το όνομα που επιλέχθηκε ήταν αρκετά συμβολικό αφού «concorde» στα γαλλικά («concord» στα αγγλικά) σημαίνει συμφωνία, ομόνοια, αρμονία. Η κατασκευή του αεροσκάφους άρχισε το 1965 και πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στην Τουλούζη το 1969.
Οι επιδόσεις του Concorde ήταν εντυπωσιακές, καθώς ταξίδευε με ταχύτητα 2,180 χλμ/ώρα, δηλαδή δύο φορές την ταχύτητα του ήχου, και εκτελούσε την πτήση Λονδίνο-Νέα Υόρκη σε μόλις τρεισήμισι ώρες. Επιπλέον, το Concorde μετέφερε μέχρι 100 επιβάτες, πετούσε σε υψόμετρο 60,000 ποδών και μπορούσε να καλύψει αποστάσεις σχεδόν 7,000 χιλιομέτρων.
Όσο γρήγορο ήταν το Concorde, άλλο τόσο ήταν και οικονομικά ασύμφορο για τις αεροπορικές εταιρίες που το χρησιμοποιούσαν. To γαλλοβρετανικό αεροσκάφος εμφάνιζε υψηλή κατανάλωση καυσίμου ενώ εξίσου υψηλό ήταν και το κόστος συντήρησης του. Ενδεικτικά, το Concorde κατανάλωνε τρεις φορές περισσότερο καύσιμο ανά κάθισμα σε σύγκριση με το Boeing 747.
Πάντως δεν ήταν το μόνο υπερηχητικό επιβατικό αεροσκάφος που κατασκευάστηκε αφού την ίδια περίοδο έκανε την εμφάνιση του και το σοβιετικό Tupolev Tu-144, του οποίου η παρουσία δεν ήταν τόσο επιτυχημένη.
