Τα τελευταία χρόνια η θνησιμότητα από καρκίνο δείχνει να μειώνεται. Αυξάνονται όμως τα περιστατικά. Οι θεραπείες δείχνουν να είναι όλο και πιο αποτελεσματικές. Αλλά οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να αναζητούν φάρμακα [που] θα είναι θανατηφόρα για τα καρκινικά κύτταρα αλλά ταυτόχρονα ασφαλή για τα υγιή κύτταρα. Ακόμα και στη πατάτα.
Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα εύκολο αν σκεφτεί κανείς ότι τα καρκινικά κύτταρα είναι ανθρώπινα κύτταρα που απλά έχουν πάρει «λάθος δρόμο». Γι’ αυτό ίσως αξίζει να επιστρέψουμε στη βάση και να αναζητήσουμε θεραπευτικά μόρια στα φαρμακευτικά φυτά που χρησιμοποιήθηκαν πριν από χρόνια με επιτυχία στη θεραπεία διαφόρων παθήσεων. Ένα από αυτά τα φυτά είναι και η πατάτα . Στις διάφορες ποικιλίες της.
Αντικαρκινικά συστατικά στις πατάτες
Γλυκοαλκαλοειδή (GAs): Αυτά περιλαμβάνουν την α-σολανίνη και την α-χακονίνη, τα οποία έχουν επιδείξει αντιπολλαπλασιαστικές επιδράσεις έναντι διαφόρων καρκινικών κυτταρικών γραμμών όπως του ήπατος, του στομάχου, του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του λεμφώματος, της λευχαιμίας, του μελανώματος, του προστάτη, του ενδομητρίου, του οισοφάγου και του τραχήλου της μήτρας. Ενώ μπορεί να είναι τοξικά σε υψηλές δόσεις για τα φυσιολογικά κύτταρα καθώς και για τα καρκινικά κύτταρα, η έρευνα προτείνει πιθανά θεραπευτικά οφέλη σε μικρότερες μη τοξικές συγκεντρώσεις.
Πολυφαινόλες: Ενώσεις όπως το χλωρογενικό οξύ έχουν δείξει αντιοξειδωτική δράση και μπορεί να συμβάλλουν σε αντικαρκινικές επιδράσεις τροποποιώντας τις φλεγμονώδεις οδούς
Αναστολείς πρωτεάσης: Ορισμένα πρωτεϊνικά κλάσματα στον χυμό πατάτας εμφανίζουν κυτταροτοξικότητα έναντι των καρκινικών κυττάρων.
Έχουν εφαρμογή στον άνθρωπο;
Μελέτες in vitro (εργαστηριακές)
Τα περισσότερα στοιχεία για τις αντικαρκινικές ιδιότητες της πατάτας προέρχονται από μελέτες in vitro που χρησιμοποιούν κυτταροκαλλιέργειες. Αυτές οι μελέτες δείχνουν ότι τα γλυκοαλκαλοειδή όπως η σολανίνη και η χακονίνη από τις πατάτες παρουσιάζουν κυτταροτοξικότητα έναντι διαφόρων καρκινικών κυτταρικών σειρών. Μπορούν δηλαδή να αναστείλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων και να προκαλέσουν απόπτωση (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος)
Οι πρωτεΐνες της γλυκοπατάτας έχουν δείξει αντιπολλαπλασιαστικές επιδράσεις έναντι ανθρώπινων καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου τόσο σε in vitro όσο και σε in vivo μελέτες.
Προκαταρκτικές κλινικές δοκιμές
Υπάρχουν προκαταρκτικές κλινικές δοκιμές που διερευνούν τη χρήση συστατικών της πατάτας για την υποστήριξη της θεραπείας του καρκίνου μέσω διαιτητικού εμπλουτισμού ή λειτουργικών τροφών. Ωστόσο, αυτές οι δοκιμές είναι περιορισμένες. Η κύρια πρόκληση παραμένει η μετατροπή αυτών των ευρημάτων σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες για τον άνθρωπο λόγω των πιθανών ανησυχιών για την τοξικότητα που σχετίζονται με τα γλυκοαλκαλοειδή.
Υπάρχει αναφορά σε προσπάθειες χρήσης του χυμού πατάτας ή των συστατικών του για την υποστήριξη της θεραπείας του καρκίνου μέσω του διαιτητικού εμπλουτισμού ή των λειτουργικών τροφίμων, αλλά οι λεπτομερείς εκθέσεις από αυτές τις δοκιμές δεν είναι ευρέως διαθέσιμες.
Ποιο είναι το μέλλον για τη θεραπευτική τους χρήση
Η κύρια πρόκληση είναι η εξισορρόπηση της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας με τους κινδύνους τοξικότητας που σχετίζονται με τα γλυκοαλκαλοειδή. Επιπλέον, η κατανόηση του πώς αυτές οι ενώσεις αλληλεπιδρούν κατά την πέψη ή την επεξεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη ασφαλών θεραπειών.
Αυτό περιλαμβάνει την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι διάφορες μέθοδοι επεξεργασίας επηρεάζουν τη βιοδραστικότητά τους και τη διασφάλιση της ασφάλειας για ανθρώπινη κατανάλωση σε θεραπευτικές δόσεις.
Πηγές
- Kowalczewski PŁ, Olejnik A, Wieczorek MN, Zembrzuska J, Kowalska K, Lewandowicz J, Lewandowicz G. Bioactive Substances of Potato Juice Reveal Synergy in Cytotoxic Activity against Cancer Cells of Digestive System Studied In Vitro. Nutrients. 2022 Dec 26;15(1):114. doi: 10.3390/nu15010114. PMID: 36615771; PMCID: PMC9823805.
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/cancer-treatment-potatoes-tomatoes-could-lead-to-new-drugs
- Li PG, Mu TH, Deng L. Anticancer effects of sweet potato protein on human colorectal cancer cells. World J Gastroenterol. 2013 Jun 7;19(21):3300-8. doi: 10.3748/wjg.v19.i21.3300. PMID: 23745032; PMCID: PMC3671082.
- Nandi, S., Sikder, R., Nag, A., Khatua, S., Sen, S., Chakraborty, N., Naskar, A., Zhakipbekov, K., Acharya, K., Habtemariam, S., Arslan Ateşşahin, D., Goloshvili, T., Ahmed Aldahish, A., Sharifi-Rad, J., & Calina, D. (2024). Updated aspects of alpha-Solanine as a potential anticancer agent: Mechanistic insights and future directions. Food Science & Nutrition, 12, 7088–7107. https://doi.org/10.1002/fsn3.4221