Πόσο ασφαλή είναι τα κατεψυγμένα τρόφιμα; Ποια τρόφιμα μπορούν να μπουν στην κατάψυξη και ποια όχι; Πόσο καιρό διατηρούνται τα κατεψυγμένα τρόφιμα; Μερικές από τις ερωτήσεις που θα απαντήσουμε στο παρακάτω κείμενο λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του EUFIC και του ΕΦΕΤ.
Η κατάψυξη καθυστερεί σε σημαντικό βαθμό την αλλοίωση των τροφίμων και τα διατηρεί ασφαλή παρεμποδίζοντας την ανάπτυξη των μικροοργανισμών και επιβραδύνοντας την ενζυμική δραστηριότητα που προκαλεί την αλλοίωση τους. Επίσης καθώς το νερό στα τρόφιμα μετασχηματίζεται σε κρυστάλλους πάγου κατά τη διάρκεια της κατάψυξης, δεν είναι πλέον διαθέσιμο στους μικροοργανισμούς που το χρειάζονται για την ανάπτυξή τους.
Τα βακτήρια στην κατάψυξη αδρανοποιούνται δηλαδή καταστέλλεται ο πολλαπλασιασμός τους αλλά δεν καταστρέφονται!
Κατά την αποθήκευση τροφίμων στην κατάψυξη
- Τοποθετούμε τα τρόφιμα στην κατάψυξη συσκευασμένα και επισημαίνουμε την ημερομηνία κατάψυξης
- Χρησιμοποιούμε πολλά μικρά δοχεία και καταψύχουμε μικρές ποσότητες τροφίμων αντί για μεγάλα δοχεία και μεγάλες ποσότητες. Για να εξασφαλίσουμε γρήγορη και ομοιόμορφη ψύξη.
- Δεν τοποθετούμε στην κατάψυξη δοχεία με ζεστό, φρεσκομαγειρεμένο φαγητό. Η απότομη μετάβαση από την υψηλή θερμοκρασία στην ψύξη, εκτός ότι έτσι δυσχεραίνεται, θα προκαλέσει αλλοίωση των τροφών.
- Δεν γεμίζουμε υπερβολικά το συρτάρι της κατάψυξης, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι όλα τα δοχεία θα ψυχθούν ομοιόμορφα.
- Διατηρούμε την κατάψυξη πάντα καθαρή
- Εφαρμόζουμε την αρχή FIFO (First In First Out), δηλαδή χρησιμοποιούμε πρώτα το φαγητό που καταψύξαμε πρώτα.
Τι τρόφιμα δεν πρέπει να βάλουμε στην κατάψυξη
- Σάλτσες και μαγιονέζα γιατί ξεχωρίζουν τα λιπαρά από το νερό και αλλοιώνονται.
- Ρύζι και ζυμαρικά γιατί αφυδατώνονται πολύ εύκολα και χάνουν την υφή και τη γεύση τους.
- Φρέσκα αυγά γιατί διογκώνονται και θα σπάσει το κέλυφος. Μπορούμε όμως να τα καταψύξουμε σε δοχείο χωρίς το κέλυφός τους.
- Μυρωδικά όπως π.χ. δεντρολίβανο γιατί χάνουν τα αρωματικά τους έλαια (επειδή σπάνε τα τοιχώματα των κυττάρων).
- Πατάτες γιατί αφυδατώνονται.
| Τροφές που μπαίνουν στην κατάψυξη | Τροφές που δεν μπαίνουν στην κατάψυξη |
| Ψωμί | Σάλτσες με βάση το αυγό (όπως η μαγιονέζα) |
| Γάλα | Κέτσαπ |
| Σκληρά και ημίσκληρα τυριά (π.χ. τσένταρ, παρμεζάνα , κασέρι, φέτα) | Μαλακά τυριά (τυρί κρέμα, μπρι, καμαπέρ, στίλτον) |
| Σταφύλια, μπανάνες, πιπεριές τσίλι | Λαχανικά και φρούτα με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό (π.χ. αγγούρι, τομάτα, φράουλες) |
| Βούτυρο | Γιαούρτι |
| Λευκό κρασί | Μυρωδικά με τρυφερά φύλλα (π.χ. μαϊντανός) |
| Ωμά ασπράδια ή ωμά χτυπημένα αυγά | Βραστά ολόκληρα αυγά |
| Ζύμες | Τυρί-κρέμα |
| Ελαφρώς βρασμένα ζυμαρικά (al dente) | Τυρί τύπου cottage |
Διάρκεια κατάψυξης τροφίμων
Ένας γενικός κανόνας είναι να μη διατηρούνται τρόφιμα στην κατάψυξη περισσότερο από 6 μήνες Το είδος του καταψύκτη και οι προδιαγραφές του όπως αναφέρονται στο εγχειρίδιο του κατασκευαστή καθώς και το είδος του τροφίμου καθορίζουν την ασφαλή διάρκεια κατάψυξης.
Ενδεικτική εικόνα δίνεται στον πίνακα και στο σχεδιάγραμμα που ακολουθούν:
| Θάλαμος Κατάψυξης | Λειτουργεί στους – 6° C και αποθηκεύει φαγητό μέχρι 1 εβδομάδα |
| Θάλαμος Κατάψυξης | Λειτουργεί στους – 12° C και αποθηκεύει φαγητό μέχρι 1 μήνα |
| Καταψύκτης | Λειτουργεί στους -18° C είναι κατάλληλο για μακρά αποθήκευση ( μέχρι 3 μήνες ή και περισσότερο ανάλογα το προϊόν) |
Για τους καταψύκτες με θερμοκρασία -18° C και κάτω ισχύει ενδεικτικά ο ακόλουθος πίνακας
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως τα τρόφιμα καταψύχονται μόνο πριν φτάσουν στην ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας τους, ενώ τρόφιμα που έχουν αποψυχθεί δεν επανακαταψύχονται για κανένα λόγο.
Για την ασφαλή απόψυξη των τροφίμων 3 είναι οι εναλλακτικές μέθοδοι
- Απόψυξη στο ψυγείο όλο το βράδυ
- Απόψυξη κάτω από κρύο τρεχούμενο νερό
- Απόψυξη στο φούρνο μικροκυμάτων
Οποιαδήποτε μέθοδος και αν επιλεγεί βεβαιωθείτε πως το φαγητό έχει πλήρως αποψυχθεί πριν το μαγείρεμα του!
