Το Birth of a Nation, είναι ένα βίαιο και συναισθηματικά φορτισμένο δράμα με ήρωα τον Nat Turner, ο οποίος οδήγησε την επανάσταση των σκλάβων το 1831.
Χρονικά τοποθετημένη στον προ-εμφυλιακό αμερικανικό Νότο, το Birth of a Nation ακολουθεί τον Nat Turner (Nate Parker), έναν εγγράμματο σκλάβο και κήρυκα, ο χρεωκοπημένος ιδιοκτήτης του οποίου, ο Samuel Turner (Armie Hammer), αποδέχεται την πρόταση να χρησιμοποιήσει το κήρυγμα του Nat για να καταστείλει τους σκλάβους. Όντας μάρτυρας σε αμέτρητες φρικαλεότητες, απέναντι στον ίδιο και άλλους σκλάβους, ο Nat καταστρώνει μία εξέγερση, ελπίζοντας να οδηγήσει τους ανθρώπους του στην ελευθερία. Η εξέγερση του Nat Turner ήταν η πιο αιματηρή επανάσταση σκλάβων στην Αμερική, η οποία ξεκίνησε στις 21 Αυγούστου του 1831 και διακόπηκε απότομα δύο μέρες αργότερα. Για 55 λευκούς νεκρούς, πλήρωσαν με τήν ζωή τους, εκατοντάδες μαύροι σκλάβοι. Ο αριθμός των επαναστατημένων δεν ξεπερνούσε τους 80, αλλά εκτελέστηκαν 200 αθώοι για παραδειγματισμό. Ο αρχηγός των επαναστατημένων, Nat Turner, κρυβόταν για έξι βδομάδες μέσα στα δάση και συνελήφθη στις 30 Οκτωβρίου. Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στις 11 Νοεμβρίου.
Η ταινία είναι από τίς πολύ σπάνιες περπτώσεις, πού ενώ έχει κάνει τεράστιο buzz feed, καταλήγει να γίνει θύμα τού ιδιου του δημιουργού του. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από τήν αρχή…
Η ταινία κάνει πρεμιέρα στό περσινό φεστιβάλ τού Sundance (25 Ιανουαρίου 2016), με διθυραμβικές κριτικές. Γίνεται μήλον τής έριδος γιά τίς εταιρίες διανομών. Μετά απο πολλές προσφορές, η ταινία θα καταλήξει στά χέρια τής FOX, για το καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό τών 17.5 εκατομμυρίων δολαρίων, ποσό μεγάλο γιά ανεξάρτητη ταινία. Μιλάμε λοιπόν γιά το απόλυτο Oscar material.
Καί ενώ η ταινία αυξάνει συνεχώς τη δημοτικότητα της (φυσικά αναμεσά τούς καί τα Oscar τού 2017) επανεμφανίζεται στον τύπο μια υπόθεση βιασμού για την οποία είχε κατηγορηθεί και αθωωθεί ο σκηνοθέτης Nate Parker. Το 1999, ο Parker και ο τότε συγκάτοικός του στο κολλέγιο όπου φοιτούσαν, ο Jean Celestin, κατηγορήθηκαν για απόπειρα βιασμού συμφοιτήτριάς τους. Η δίκη έγινε το 2011, ο Nate Parker αθωώθηκε, ο Celestin καταδικάστηκε αρχικά και φυλακίστηκε, αλλά αθωώθηκε με έφεση, στην οποία η κοπέλα αρνήθηκε να καταθέσει ξανά. Εκείνη παράτησε τις σπουδές της και λίγα χρόνια αργότερα, το 2012, αυτοκτόνησε. Μιλώντας στο 60 Minutes και στον Anderson Cooper, ο Parker σχολίασε την υπόθεση με σοβαρότητα: «Δεν αισθάνομαι ένοχος,» είπε. «Ως Χριστιανός, που βίωσα αυτήν την ιστορία, ναι, φυσικά. Σήμερα είμαι 36 χρόνων. Και η Πίστη είναι πολύ σημαντική για μένα. Κοιτάζοντας πίσω, σαφώς νιώθω ότι βλέπω τα πράγματα διαφορετικά απ’ ό,τι στα 19 μου.»
Φυσικά μετά από αυτό το γύρισμα τής μοίρας, η ταινία χάνει το momentum της καί σκάει σάν τίς φούσκες τών χρηματιστηρίων. Η ταινία από εκεί πού ήταν έτοιμη να κάνει τήν διαφορά, πού ρίχνει “μαύρο” στήν ρατσιστική ομότιτλη ταινία τού David W. Griffith (1915) , σε μία Αμερική που οι δρόμοι φλέγονται από την αστυνομική βία πάνω στους μαύρους και από τις εξεγέρσεις τους εντός και εκτός των γκέτο, εξαφανίζεται από προσώπου γης καί προβάλεται μόνο σε ένα μικρό κύκλωμα.
Η ταινία δεν προτείνεται για ευαίσθητα στομάχια καθώς οι συνθήκες της σκλαβιάς απεικονίζονται με ιδιαίτερη ωμότητα. Μπορεί βέβαια γιά πολλούς να είναι μιά “ακόμα” ταινία με μαύρους. Θεωρώ όμως ότι ο θεσμός της σκλαβιάς είναι ίσως η πιο μαύρη σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας, ένα θέμα καθόλου άκαιρο καί ειδικά γιά ταινία. Η σκηνοθεσία τού Parker, πού εκτός από τον πρωταγωνιστικό ρόλο, είναι καί σεναριογράφος τής ταινίας, είναι στιβαρή χωρίς ιδιαίτερα σημεία αναφοράς, ενώ σενάριο, φωτογραφία καί μουσική δένουν αρμονικά καί περνάνε το συναίσθημα καί το πάθος τού Parker γιά το φίλμ.
Υποκριτικά, ξεκάθαρος πρωταγωνιστής είναι ο Nate Parker ως Nat Turner, σε μία καλή ερμηνεία, ενώ σε δευτερεύοντες ρόλους συναντάμε τον ανερχόμενο Armie Hammer (The Social Network, The Man from U.N.C.L.E., Nocturnal Animals) ως Samuel Turner και ιδιοκτήτη του Nat, τον Jackie Earle Haley (Little Children, Watchmen, Shutter Island), την Penelope Ann Miller (Carlito’s Way) και τον Dwight Henry (Beast of the Southern Wild).
Η ταινία θέλει να καταλάβουμε το μύνημα πού θέλει να περάσει καί ενώ μπορεί να μήν φτάνει άλλα αριστουργήματα του είδους, έχει μιά ισχυρή θεματολογία που τραβάει το ενδιαφέρον καί το κάνει να διαφέρει. Το μόνο πού ζητάει σάν “αντάλλαγμα” είναι να το δούμε πέρα από τίς φήμες που συνοδεύουν το σκηνοθέτη της. Άλλωστε όπως είπε καί ο ίδιος ο Parker: “Η κληρονομιά του Nat Turner είναι μεγαλύτερη από εμένα. Είναι μεγαλύτερη απ’ όλους μας”.
Η ταινία κυκλοφορεί σε Bluray & Dvd, από τήν Odeon.
