Αν και η πρώτη ταινία επιστημονικής φαντασίας είναι ευρέως αποδεκτό πως είναι το Ταξίδι στη Σελήνη (1902) του Ζωρζ Μελιές, η Μητρόπολη (1927) του Φριτς Λανγκ είναι η πρώτη βωβή μεγάλου μήκους του είδους.
Ήταν η πιο ακριβή ταινία που είχε γυριστεί μέχρι τότε στην Ευρώπη και σηματοδότησε ένα νέο όραμα για το πώς θα μπορούσε μια ταινία να λειτουργήσει ως δημιουργικό μέσο. Το φιλόδοξο όραμα του Φριτς Λανγκ – πού έγινε 90 χρονών – διατηρεί τον τίτλο ενός φιλμικού ορόσημου που στέκει στην ιστορία του κινηματογράφου ως η μητέρα όλων των ταινιών επιστημονικής φαντασίας.
Τα γυρίσματα ξεκίνησαν το 1925 και η παραγωγή στοίχισε, επτά εκατομμύρια μάρκα, ποσό υπέρογκο για την εποχή που οδήγησε στη χρεοκοπία της UFA ενώ το σενάριο της ταινίας είναι βασισμένο στη νουβέλα της συνεργάτιδας και συζύγου του Λανγκ -μέχρι την άνοδο των ναζί στην εξουσία και την αυτοεξορία-, Τέα φον Χάρμπου. Ο Φριτς Λανγκ είχε ήδη κερδίσει τον τίτλο του ταλαντούχου σκηνοθέτη με την ταινία του Οι Νιμπελούνγκεν, ιστορία που βασίζεται στο γερμανικό μυθολογικό έπος Nibelungenlied.
Το Metropolis του Φριτς Λανγκ είναι μία αριστουργηματική αλληγορία του μέλλοντος, ένα φανταστικό δράμα για τις κοινωνικές ανισότητες και τους ταξικούς αγώνες, ένα προφητικό δοκίμιο για την τεχνολογική πρόοδο ή απλώς μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, η οποία συνεχίζει και παραμένει νέα και πρωτοποριακή, αποκαλύπτοντας ένα σύνθετο κόσμο τεχνών και τεχνολογίας.
Γνήσιο δείγμα του γερμανικού εξπρεσιονισμού και των ελευθεριών που γέννησε η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το φίλμ του Φρίτς Λάνγκ ξεδιπλώνει την, καταρχήν απλοϊκή σύγκρουση ανάμεσα στόν σκληρό άρχοντα μιας παραδεισένιας Μητρόπολις πού ζεί στήν χλιδή καί τήν ανεμελιά καί στούς εξαθλιωμένους εργάτες που δουλεύουν κάτω από τήν γη διασφαλίζοντας την σωστή της λειτουργία. Πέρα από τήν υπόθεση της όμως το Metropolis δημιούργησε δεκάδες νέα εικαστικά, κινηματογραφικά και αισθητικά ρεύματα, ανοίγοντας επίσης με τα ειδικά εφέ και τα σκηνικά ένα ολοκαίνουργιο κόσμο συμβόλων που επρόκειτο να αντιγραφεί εκατοντάδες φορές.
Κατά την περίοδο της κυκλοφορίας του, το έργο έλαβε ανάμικτες κριτικές. Από τη μία οι κριτικοί αντιμετώπισαν θετικά τα ειδικά εφέ της και την όμορφη εικόνα της, όμως, ως επί το πλείστον, κατέληξαν ότι πλοκή της ήταν αφελής. Το έργο, επίσης, δέχτηκε κριτική για τα υποτιθέμενα κομμουνιστικά του μηνύματα. Μετά την πρεμιέρα του κόπηκε μεγάλο μέρος από το αρχικό έργο του Λανγκ.
Η ταινία κινδύνευσε να χρεοκοπήσει το θρυλικό γερμανικό στούντιο της UFA με προϋπολογισμό που ξεπέρασε τα 5 εκατομμύρια μάρκα, αντί του αρχικού 1,5, ενώ η αυθεντική κόπια της ταινίας που προβλήθηκε το 1927 χάθηκε και κανείς δεν είχε δει την οριστική εκδοχή έτσι όπως την είχε φανταστεί ο ίδιος ο Λανγκ, μέχρι πριν λίγα χρόνια. To 2008 σε ένα αρχείο στην Αργεντινή βρέθηκε η πλήρης εκδοχή της ταινίας και το όραμα του Γερμανού σκηνοθέτη αποκαλύφθηκε στην πλήρη αποκαταστημένη μορφή του με 25 λεπτά επιπλέον. Το μουσείο την είχε στην κατοχή του, χωρίς κανείς μέχρι τότε να έχει συνειδητοποιήσει την αξία της. Με τον φόβο ότι κανείς δεν πρόκειται να την πάρει στα σοβαρά στην Αργεντινή, η επιμελήτρια του μουσείου Πόλα Φελίξ- Ντιντιέ, απευθύνθηκε σε Γερμανούς ειδικούς, οι οποίοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ταινία είναι η πρωτότυπη στην πλήρη της εκδοχή. Η συνολική διάρκεια του Metropolis είναι πια 148 λεπτά. Το 2010 η ταινία κυκλοφόρησε σε Blu-ray από τήν Kino Lorber, με τόν τίτλο The Complete Metropolis.
Η ταινία έχει επηρεάσει πολυάριθμες ταινίες επιστημονικής φαντασίας έως σήμερα, με κύρια παραδείγματα το Blade Runner, το Σκοτεινή Πόλη, το Brazil, την Οδύσσεια του Διαστήματος, τη σειρά Star Wars και πολλά άλλα.
https://www.youtube.com/watch?v=ZSExdX0tds4
