Πηγές από το περιβάλλον του πρωθυπουργού άφηναν ανοικτό χθες το ενδεχόμενο αλλαγών όσον αφορά στις ασφαλιστικές εισφορές για τα μπλοκάκια. Την ίδια στιγμή όμως, το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας διέψευδε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να αλλάξει ο νόμος.
Τα ειδοποιητήρια για τους 2 στους 3 ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, η αγορά δεν γνωρίζει πώς να αντιμετωπίσει τους λεγόμενους «μπλοκάκηδες» και προσπαθεί να αυτορυθμιστεί ενώ ακόμη και σήμερα εκκρεμούν διευκρινιστικές εγκύκλιοι. Το απόλυτο αλαλούμ και στο βάθος… τρύπα στα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και φόρους.
Ο μεγάλος πονοκέφαλος αυτή τη στιγμή για την κυβέρνηση είναι ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών για τους λεγόμενους «μπλοκάκηδες», δηλαδή αυτούς που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους το πολύ σε δύο εργοδότες και κανονικά πρέπει να αξιώσουν από τον εργοδότη να τους καταβάλλει τα δύο τρίτα των ασφαλιστικών εισφορών. Οι μπλοκάκηδες αποτελούν μειοψηφία στο σύνολο των 1,5 εκατομμυρίων Ελλήνων που εμπλέκονται με τον νέο τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Ωστόσο, το πρόβλημά τους είναι τεράστιο καθώς ξαφνικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους εργοδότες τους. Πιέσεις να μην ζητήσουν τις ασφαλιστικές εισφορές, διάθεση μετακύλισης όλου του βάρους στον εργαζόμενο ακόμη και διακοπή συνεργασίας είναι φαινόμενα που ήδη έχουν καταγραφεί στην αγορά και ενώ ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει στην πράξη το πώς θα γίνει η είσπραξη των εισφορών για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων. Το πρόβλημα έχει … φτάσει στο Μέγαρο Μαξίμου αλλά ουδείς σε αυτή τη φάση ξεκαθαρίζει το τι θα αλλάξει και πότε. Εν τω μεταξύ, ο Ιανουάριος έφυγε, η ημερομηνία υποβολής των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων πλησιάζει και χιλιάδες «μπλοκάκηδες» έμειναν απλήρωτοι καθώς οι εργοδότες τους περιμένουν να… ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Τον κίνδυνο να χάσει σημαντικά έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών αντιμετωπίζει η κυβέρνηση μετά την ενεργοποίηση του νέου συστήματος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τα ποσά που βεβαιώθηκαν σε ένα εκατομμύριο επαγγελματίες από χθες, δεν υπερβαίνουν τα 190 εκατ. ευρώ. Εκκρεμούν περίπου 500.000 επαγγελματίες οι οποίοι είναι και οι πιο «δύσκολες» περιπτώσεις καθώς είναι είτε μισθωτοί που έχουν ταυτόχρονα και εισόδημα από «ελεύθερο επάγγελμα» είτε επιστήμονες πρώην ασφαλισμένοι του ΕΤΑΑ. Έτσι, το συνολικό ποσό της βεβαίωσης για τον Ιανουάριο, μετα βίας θα ξεπεράσει τα 250-300 εκατ. ευρώ γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος που έχει προσδιοριστεί στην είσπραξη περίπου 200 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση. Ο λόγος προφανής: μέχρι τώρα ο συντελεστής εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών στα ταμεία των αγροτών (ΟΓΑ), των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ) και επιστημόνων (ΕΤΑΑ) κυμαινόταν στο επίπεδο του 35-55%. Αν τα ποσοστά εισπραξιμότητας δεν αυξηθούν αισθητά, τότε το υπουργείο Εργασίας μπορεί να βρεθεί στο σημείο να χάνει ακόμη και 30 εκατ. ευρώ σε μηνιαία βάση. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου αναγνωρίζουν τον κίνδυνο να ανοίξει «μαύρη τρύπα» στον ΕΦΚΑ λόγω νέου τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Ωστόσο, πιστεύουν ότι οι ετήσιες απώλειες δεν θα ξεπεράσουν τα 50-60 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον προϋπολογισμό έχει προϋπολογιστεί ότι το νέο σύστημα θα αποδώσει τουλάχιστον 40 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με το υφιστάμενο.
Μέχρι τώρα, ο ΟΑΕΕ, ο ΟΓΑ και το ΕΤΑΑ βεβαίωναν στους ασφαλισμένους ασφαλιστικές εισφορές της τάξεως των 4-4,5 δις. ευρώ σε ετήσια βάση. Ωστόσο, λόγω των χαμηλών συντελεστών εισπραξιμότητας, οι εισπράξεις στο τέλος του έτους δεν ξεπερνούσαν τα 2-2,2 δις. ευρώ. Οι λόγοι για τους οποίους το ποσό της βεβαίωσης αναμένεται να μειωθούν είναι οι ακόλουθοι:
1. Η μεγάλη μερίδα των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών, έχουν μείωση των ασφαλιστικών εισφορών καθώς δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα και το τελικό ποσό που προκύπτει είναι χαμηλότερο από αυτό που κατέβαλαν μέχρι τώρα στο ΟΑΕΕ ή στον ΟΓΑ. Με βάση τα πρώτα στοιχεία, ευνοείται το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών και οι 9 στους 10 αγρότες.
2. Υπήρξε κύμα κλεισίματος βιβλίων από ελεύθερους επαγγελματίες, ειδικά αυτούς που είχαν το μπλοκάκι για συμπληρωματική απασχόληση.
3. Έχουν ήδη γίνει μετατροπές εταιρειών ή και μετεγκαταστάσεις εκτός Ελλάδας.
Τα φορολογητέα κέρδη του 2016, αναμένεται να είναι σημαντικά μικρότερα σε σχέση με αυτά του 2015 οπότε υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο το τελικό ποσό της βεβαίωσης να γίνει ακόμη μικρότερο στο 2ο εξάμηνο του 2017. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την ακόμη μεγαλύτερη μείωση των εισπράξεων. Κρίσιμο όριο για το υπουργείο Εργασίας είναι να εισπραχθούν τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ. Μικρότερη είσπραξη, θα πρέπει να καλυφθεί είτε από τις ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών είτε από το κυνήγι των οφειλετών των Ταμείων, μέσω του ΚΕΑΟ.
