Κατά την Ελληνική μυθολογία, ο Αγαμέμνονας, είχε προκαλέσει την οργή της θεάς Αρτέμιδας όταν και σκότωσε το ιερό ελάφι της. Αποτέλεσμα της πράξης του αυτής, ήταν η θεά να προκαλέσει άπνοια με αποτέλεσμα να μη μπορεί να αποπλεύσει ο στόλος των Αχαιών από την Αυλίδα για την Τροία. Η οργή της θεάς θα εξομαλυνόταν, μόνο αν ο Αγαμέμνων θυσίαζε τη θυγατέρα του, την Ιφιγένεια. Αρχικώς, ο Αγαμέμνονας αρνήθηκε να το πράξει, αλλά πιέσθηκε, καθώς οι μήνες περνούσαν και η άπνοια συνεχιζόταν.
Ο Γιώργος Λάνθιμος, διανύοντας την τέταρτη δεκαετία της ζωής του, ώριμος, αποφασιστικός, ξεκάθαρος, παρουσιάζεται στο κοινό μέσα από το «The Killing of a Sacred Deer», ως ο καλλιτέχνης εκείνος που αφού διάνυσε το μονοπάτι της δημιουργικής αναζήτησης, φτάνει με αυτογνωσία σε ένα κινηματογραφικά δοκιμιακό ολοκλήρωμα, ευανάγνωστο για τον καθένα, εγκαταλείποντας κομμάτι της εσωστρέφεια του που τόσο δίχασε στο παρελθόν μερίδα των θεατών. Από το «Ο καλύτερος μου φίλος» μέχρι το «Ο αστακός», ο Λάνθιμος αποδεικνύει σε όλους μας, πως όλο αυτό το διάστημα, «έχτιζε» την ιδιοσυγκρασιακή περσόνα του, σκοπεύοντας να καταλήξει κάποια στιγμή σε φιλμ εφάμιλλα του παρόντος. Είναι αυτή η κορυφαία στιγμή της καριέρας του; Κάθε άλλο, θεωρούμε πως είναι μόνο η αρχή.
Το να αποκωδικοποιήσεις τον συγκεκριμένο σκηνοθέτη, αποδεικνύεται δύσκολη διαδικασία κάθε φορά. Προφανώς, είναι κάτι που και ο ίδιος γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα. Όμως τούτη τη φορά, με αφορμή την προαναφερόμενη μυθολογική αναφορά, εμμένει στην εκκεντρική, φιλοσοφική του άποψη, δομώντας ένα σύμπαν «σαδιστικά» ελκυστικό ακόμα και για τον απλό θεατή. Αυτή τη φορά, δεν παρουσιάζεται τόσο για να διχάσει αλλά για να ψυχαγωγήσει. Το υλικό του μπορεί -ακόμα- να στοχάζεται σε στιγμές, να παραμένει αινιγματικά σαρκαστικό σε άλλες, επουδενί όμως δε σε αφήνει μετέωρο σημασιολογικά. Επίσης, σε καμία περίπτωση δεν θα αισθανθείς κομφορμισμό, μόνο και μόνο για να κατατάξεις το έργο του σε ένα ακόμα προϊόν για «ειδικό» κοινό και αποστασιοποιημένα έτσι να «αποδράσεις» της νοηματικής του.
Όχι. Αυτή τη φορά περισσότερο από ποτέ, ο Λάνθιμος, σε καθιστά συμμέτοχο στα όσα διαδραματίζονται, ανεξάρτητα της ιδιοσυγκρασίας σου. Σε «χτυπά» ανελέητα από το πρώτο δευτερόλεπτο μέχρι και το τελευταίο, δανειζόμενος αριστουργηματικά κάθε επιτυχημένο μουσικό κάδρο ή τεχνική κινηματογράφησης από ταινίες του παρελθόντος (φόρος τιμής σε Kubrick και Ligeti), που γνωρίζεις και έχεις επευφημήσει. Εκεί που τόσοι άλλοι έχουν αποτύχει παταγωδώς τα τελευταία χρόνια, ο καλλιτέχνης σε συνεργασία με το δεξί του χέρι Ευθύμη Φιλίππου, εύστοχα συντάσσουν έναν κόσμο όπου ο φόβος πλαισιώνει τα πάντα εμφατικά, απειλητικά, τελεσίδικα. Πατώντας πάντα σε αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης, αγκαλιάζουν πότε το μεταφυσικό και πότε το ρεαλιστικό, ισορροπώντας έτσι κάθε διάσταση της θεματικής τους.
Αυτό το «πάντρεμα» ύφους, αποτελεί ίσως την πιο ευρηματική στιγμή στο «The Killing of a Sacred Deer». Σε συνεργασία με την εξαιρετική κινηματογραφική αισθητική του σκηνοθέτη, με πλάνα αργόσυρτα, οριακά πανοραμικά, ευρυγώνια, μετακινείσαι στους χώρους έκφρασης του μύθου, έτοιμος για ένα ακόμα σοκ διανθισμένο (σε στιγμές) αλληγορικά, μέσα από ρομποτικούς διαλόγους. Οδηγός των εξελίξεων μυθολογικά και υποκριτικά, δεν μπορεί να είναι άλλος από τον νεαρό Barry Keoghan. Η σαδιστική αναισθησία ενός βλέμματος, η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά σε ταύτιση με την αθωότητα της ηλικίας, προτάσσουν έναν αμφιλεγόμενο για τις προθέσεις του χαρακτήρα, αφού φλερτάροντας με το δαιμονικό και το Θείο, έρχεται για να “προσβάλει” τα πιστεύω σου, να σε προκαλέσει.
Όπως σε κάθε ολοκληρωμένη δουλειά του, ο Λάνθιμος αποδεικνύεται μαέστρος σε μια αλλόκοτη όπερα με αρχή μέση και τέλος. Η διαφορετικότητα του όμως έχει διττό νόημα: από τη μια σου προσφέρει στιλιζαρισμένο παραλογισμό και από την άλλη την απολαυστική γοητεία της άρνησης. Στα χέρια ενός διαφορετικού σκηνοθέτη (λέγε με John Carpenter ή Brian De Palma), το «The Killing of a Sacred Deer», σίγουρα θα είχε ένα πολιτικά ορθό συμπέρασμα. Για τον Λάνθιμο όμως, το τέλος είναι η υπογραφή του, η σφραγίδα που δεν διαπραγματεύεται. Σε αυτήν, το ιερό ελάφι του, είναι καταδικασμένο να θανατωθεί.
4/5
