Η εξέγερση στη Συρία, που ξέσπασε τον Μάρτιο του 2011 κατά του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ εξελίχθηκε σε μια καταστροφική και περίπλοκη σύρραξη με περισσότερους από 320.000 νεκροί.
Τα θύματα
Η μη κυβερνητική οργάνωση Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταμέτρησε 321.358 νεκρούς, μεταξύ αυτών 96.000 άμαχοι. Ανάμεσά τους περισσότερα από 17.000 παιδιά.
Σε αυτήν την χώρα με πληθυσμό 23 εκατομμύρια κατοίκους πριν από τον πόλεμο, περίπου οι μισοί εξ αυτών αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Μεταξύ αυτών 6,6 εκατομμύρια είναι εσωτερικά εκτοπισμένοι.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (HCR), 4,7 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε περιοχές όπου η πρόσβαση είναι δύσκολη και στις πόλεις που παραμένουν υπό πολιορκία.
Οι πρόσφυγες
Ο πόλεμος ανάγκασε 4,9 εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν την χώρα τους (Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Φεβρουάριος 2017).
Η Τουρκία έχει υποδεχθεί τους περισσότερους εξ αυτών: φιλοξενεί 2,9 εκατομμύρια Σύρους, σύμφωνα με τη μητρώα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Ακολουθεί ο Λίβανος (1 εκατομμύριο εγγεγραμμένοι από την HCR, ωστόσο 1,5 εκατομμύριο σύμφωνα με μια κυβερνητική πηγή). Έπειτα είναι η Ιορδανία (630.000 εγγεγραμμένοι σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ , όμως 1,4 εκατομμύριο σύμφωνα με τις αρχές).
Περίπου 225.000 Σύροι έχουν επίσης καταφύγει στο Ιράκ και 137.000 στην Αίγυπτο.
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σχεδόν το 90% των Σύρων προσφύγων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και τουλάχιστον το 10% εξ αυτών θεωρείται ως «εξαιρετικά ευάλωτο».
Οι κρατούμενοι και τα βασανιστήρια
Την 7η Φεβρουαρίου 2017, η Διεθνής Αμνηστία κατηγορεί τη συριακή κυβέρνηση ότι έχει προχωρήσει στην εκτέλεση δι’ απαγχονισμού 13.000 ανθρώπων σε διάστημα 5 ετών, μεταξύ 2011 και 2015, στην φυλακή της Σαϊντνάγια, κοντά στη Δαμασκό, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα μια «πολιτική εξολόθρευσης». Διευκρινίζεται επιπλέον ότι αυτοί οι απαγχονισμοί προστίθενται στους 17.700 ανθρώπους που έχασαν την ζωή τους στις κρατικές φυλακές, τους οποίους είχε ήδη καταμετρήσει η οργάνωση.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τουλάχιστον 60.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει σε διάστημα 6 ετών από βασανιστήρια ή εξαιτίας των τρομαχτικών συνθηκών κράτησης στις κρατικές φυλακές. Μισό εκατομμύριο άνθρωποι φυλακίστηκαν από την έναρξη της σύρραξης, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο.
Επίσης, «πολλές χιλιάδες» άνθρωποι χάθηκαν στις φυλακές των οργανώσεων των ανταρτών και των τζιχαντιστών, επισημαίνει η ΜΚΟ.
Ερευνητές του ΟΗΕ κατηγόρησαν τον Φεβρουάριο του 2016 τη Δαμασκό για «εξολόθρευση» των κρατουμένων, επιβεβαιώνοντας ότι οι μαζικοί θάνατοι κρατουμένων είναι το αποτέλεσμα της «πολιτικής του Κράτους».
A road sign is seen as Syrian government forces walk in a street on May 9, 2014 in the Christian neighborhood of Hamidiyeh in the old city of Homs after Syrian government forces regained control of rebel-controlled areas. The last Syrian rebels left Homs’ Old City under an evacuation deal that hands the government a symbolic victory, as civilians began trickling back in to find neighbourhoods in rubble. AFP PHOTO / YOUSSEF KARWASHANYOUSSEF KARWASHAN/AFP/Getty Images
Οι συνθήκες φτώχιας
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο πόλεμος οδήγησε την οικονομία της χώρας τουλάχιστον τρεις δεκαετίες πίσω, καθώς απώλεσε σχεδόν όλες τις πηγές εισοδημάτων της την ώρα που οι περισσότερες υποδομές καταστράφηκαν.
Τα συστήματα εκπαίδευσης και υγείας έχουν διαλυθεί
Το 2015 ένας συνασπισμός 130 μη κυβερνητικών οργανώσεων γνωστοποίησε ότι η Συρία ζει σχεδόν χωρίς καθόλου ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς το 83% του δικτύου ηλεκτροδότησης δεν λειτουργεί εξαιτίας του πολέμου.
Το 80% και πλέον των πολιτών ζει κάτω από το όρια της φτώχειας, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2016 από τον ΟΗΕ και το πανεπιστήμιο Σεντ Άντριους της Σκωτίας.
