Ήταν το 1982 όταν κυκλοφόρησε μια σειρά από μικρά διηγήματα. Ο γενικός τους τίτλος ήταν “Different Seasons” και ανάμεσά τους βρισκόταν και το μικρό μεν, ιδιαίτερα γοητευτικό δε, “Rita Hayworth and the Shawshank Redemption“. Συγγραφέας; Ο μετρ του τρόμου Stephen King.
Ήταν 14 Οκτωμβρίου του 1994, όταν ένας άγνωστος και χωρίς ιδιαίτερες επιτυχίες στο βιογραφικό του σκηνοθέτης με το όνομα Frank Darabont, κάνει το μεγάλο άλμα και επιχειρεί κάτι που οι άλλοι θα προσπαθούσαν έπειτα από αρκετά χρόνια εμπειρίας. Να πάρει ενα βιβλίο μόλις 181 σελίδων και να φτιάξει μια ταινία 142 λεπτών, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα σκοτεινή, μυστηριώδης, γεμάτη αγωνία και δίψα για λύτρωση, που κανένας μας δεν μπορούσε να φανταστεί.
Η υποθεσή της; Απλή… Ο Andy Dufresne σκότωνει την γυναίκα του. Την βρήκε στο κρεβάτι μαζι με τον εραστή της και τους σκότωσε και τους δύο ρίχνοντας στον καθένα από τέσσερις σφαίρες. Ή μήπως δεν το έκανε αυτος; Στο δικαστήριο, οι ένορκοι είναι σίγουροι για την ενοχή του Andy και έτσι τον καταδικάζουν σε ισόβια. Αμέσως στέλνεται στις φυλακές του Shawshank. Μετά από λίγο καιρό στην φυλακή, ο Andy αντιλαμβάνεται ότι ο `Red` είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να σε προμηθεύσει με υλικά από τον ‘έξω κόσμο’. Έτσι αποφασίζει να τον γνωρίσει και να του ζητήσει μια χάρη, ένα μικρό σφυρί. Σύντομα ο `Red` του το παραδίδει κι έτσι γίνονται φίλοι. Η συνέχεια… γνωστή.
Και όμως, αυτή η ταινία ήταν μεγάλη αποτυχία στο box office, κανένας δεν ήθελε να “ποντάρει” επάνω της και παρά τις εξαιρετικές κριτικές και τις επτά υποψηφιότητες για Όσκαρ (που φυσικά δεν πήρε ούτε ενα!!)… οι κινηματογράφοι παρέμειναν άδειοι. Μάλιστα την πρώτη μέρα προβολής της, ο σκηνοθέτης με την παραγωγό του, πήγαν σε μία από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές αίθουσες της Αμερικής και την αντίκρισαν άδεια! Βέβαια σε μια χρονιά γεμάτη με πάρα πολύ καλές ταινίες, με Pulp Fiction, Forrest Gump, Quiz Show και ενα “φορτηγό” άλλες, ο ανταγωνισμός ήταν σκληρός.
Και όμως, αυτή η ταινία σήμερα στρογγυλοκάθεται στήν κορυφή των 250 καλύτερων ταινιών όλων των εποχών, με το εμφατικό 9,3 στο IMDB. Ναι το The Shawshank Redemption είναι (πλέον) η ταινία που απέτυχε εισπρακτικά αλλά έγινε παγκόσμια επιτυχία! Και ολα αυτά; Με κόστος 1 δολάριο!
Ας είναι καλά φυσικά ο King, ο οποίος έιχε αποφασίσει (αφού πλούτισε πουλώντας τα δικαιώματα των βιβλίων του στους παραγωγούς του Hollywood), να τα δίνει… για ενα δολάριο. Ο Darabont, προσωπικός φίλος του άρχοντα του σασπένς Stephen King, αφού “ρούφηξε” στήν κυριολεξία την συλλογή διηγημάτων με τον τίτλο Different seasons, στάθηκε στο Rita Hayworth and the Shawshank Redemption. Αφού έδωσε το δολάριο που “έκανε” το βιβλίο, γράφει το σενάριο, παίρνει την ευλογία του άρχοντα και o Γολγοθάς πρός την αναζήτηση studio και ηθοποιών αρχίζει.
Ο Darabont, ήξερε οτι για να απογειωθεί η ταινία, έπρεπε να βάλει στήν φαρέτρα του ενα πρωτοκλασσάτο όνομα για τον ρόλο του Andy Dufresne . Αφού χτυπάει την πόρτα των Tom Hanks και Kevin Costner, οι οποίοι τότε ήταν κορυφαία ονόματα του Holllywood… τρώει τα μούτρα του, με τον ρόλο να καταλήγει στόν πανύψηλο Tim Robins, o οποίος παραδίδει μια ερμηνεία με βάθος και έντονη συναισθηματική φόρτιση καταφέρνοντας έτσι να κρατήσει τις ισορροπίες ανάμεσα στην απελπισία και την επιθυμία. Μπορεί βέβαια να μην κατάφερε να κερδίσει κάποια μεγάλη διάκριση όμως, είναι χωρίς αμφισβήτηση μια απ`τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας του. Μάλιστα για τις ανάγκες του ρόλου ο Robins πέρασε λίγο χρόνο σε απομόνωση για να προετοιμαστεί ψυχολογικά για το ρόλο του Andy.
O Costner μερικά χρόνια αργότερα παραδέχτηκε ότι μετάνιωσε για εκείνη την απόφαση του.
Στο μεταξύ ενα πλήθος γυναικών (και χωρίς να έχουν διαβάσει το σενάριο, παρά μόνο τον τίτλο), ερχόντουσαν για casting, προκαλώντας την απορία του σκηνοθέτη. Φυσικά όσοι έχουν δει την ταινία ξέρουν πολύ καλά οτι δεν υπάρχει μέσα γυναίκα …ούτε για δείγμα. Υπαίτιος για ολα αυτά τα περίεργα ο τίτλος Rita Hayworth and the Shawshank Redemption, με την έμφαση στην Rita!! Τότε ήταν που ο Darapont, παίρνει την απόφαση να “κόψει” την Rita και η ταινία γίνεται The Shawshank Redeption, μια απόφαση που σύμφωνα με τον Freeman ήταν ο (μόνος) λόγος που απέτυχε στήν μεγάλη οθόνη. Γιατί η ταινία (ενα χρόνο μετά) δοξάστηκε στο home entertainment. Χαρακτηριστικά από τα εισιτήρια στον κινηματογράφο κέρδισε μόλις 20 εκατομμύρια δολάρια, ενω από τις πωλήσεις “έκανε” κέρδη ανω των 80 εκατομμυρίων.
Ο Morgan Freeman, εκτός οτι είναι ο ηθοποιός που όλοι θα θέλαμε να διηγηθεί την ζωή μας με την φωνή του, ήταν όμως και το “εισητήριο” για να μπεί το τρένο της παραγωγής στίς ράγες, καθώς διαβάζοντας το σενάριο εντυπωσιάστηκε τόσο, ώστε να πάρει τον ατζέντη του αμέσως τηλέφωνο με σκοπό να μπεί στήν ταινία. Δε με νοιάζει ποιόν ρόλο θα παίξω, εγώ θέλω να συμμετάσχω» θυμάται ο Morgan Freeman για την πρώτη ανάγνωση του σεναρίου.
Τι και αν ο χαρακτήρας του Red, ήταν Ιρλανδός. Τι και αν ο Darapont για τον ρόλο “έψηνε” τούς Clint Eastwood, Robert Redford & Paul Newman. Το δρομολόγιο είχε φύγει και λεγόταν “Freeman”!, έναν ηθοποιό που ήθελε πάρα πολύ ο Darapont και για τον οποίο πήδαγε απο την χαρά του σαν μικρό παιδί, όταν έμαθε πόσο πολύ ήθελε να συμμετάσχει, στήν ταινία.
Τα πάντα πλέον δουλεύουν ρολόι και ο Darapont, οχι μόνο αποφεύγει με σπουδαία μαεστρία τις παγίδες -λόγω του εξαιρετικά καλογραμμένου κειμένου του βιβλίου και του εγχειρήματος να μεταφερθεί στήν μεγάλη οθόνη- παραδίδοντας οχι μόνο ενα απλά προσεγμένο adaptation άλλα ως μια από της κορυφαίες στιγμές της δεκαετίας του ’90.
Κάπως έτσι και χωρίς υπερβολές, 24 χρόνια μετά και σαν το παλιό κρασί που οσο ωριμάζει γίνεται καλύτερο, το The Shawshank Redeption αποτελεί έναν σταθμό στην ιστορία του κινηματογράφου, που καταφέρνει να πείσει και τον πιο δύσπιστο θεατή…. ακόμα!
Και ολα αυτά με …1 δολάριο!!
