Η Ελλάδα κατάφερε χθες να «σηκώσει» τρια δις. ευρώ από τις αγορές με επιτόκιο 4,625% για να πληρώσει παλαιά χρέη. Αμέσως το πρωθυπουργικό περιβάλλον έσπευσε να εκμεταλλευτεί πολιτικά την έξοδο ενώ αντίστοιχη θετική δήλωση έκανε και ο υπουργός Οικονομικών. Είναι όμως αυτή η πραγματικότητα; Όσοι γνωρίζουν από αγορές ομολόγων, υποστηρίζουν ότι ο άκρατος ενθουσιασμός δεν δικαιολογείται.
Η πρώτη έξοδος στις αγορές μετά το 2014, δεν έτυχε ιδιαίτερης αποδοχής κάτι που αποδεικνύεται και από την περιορισμένη προσφορά χρήματος και από το γεγονός ότι το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου έμεινε σταθερά πάνω από το 5,3%. Όλα τα υπόλοιπα είναι για λαϊκή κατανάλωση όπως προκύπτει και από τις απαντήσεις στα ακόλουθα βασικά ερωτήματα:
Είναι χαμηλότερο το επιτόκιο δανεισμού για την Ελλάδα σε σχέση με το αντίστοιχο του 2014;
Εξαρτάται πώς κάνει κάποιος τη σύγκριση. Σε απόλυτους αριθμούς, φαίνεται μείωση επιτοκίου. Το ομόλογο του 2014 είχε τελικό κόστος 4,95% και το καινούργιο ομόλογο 4,62% άρα προκύπτει μια διαφορά 0,33%. Αυτό το ποσοστό στηρίζει και το κυβερνητικό επιχείρημα ότι το κόστος δανεισμού «μειώθηκε» σε σχέση με το κόστος δανεισμού του 2014. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη: η σύγκριση σε απόλυτους αριθμούς δεν ενσωματώνει τον παράγοντα «διαφορετικές χρονικοί περίοδοι». Το spread με το οποίο δανείστηκε χθες η Ελλάδα φτάνει στις 481 μονάδες βάσης (σ.σ spread είναι η διαφορά επιτοκίου σε σχέση με το επιτόκιο του γερμανικού 10ετούς ομολόγου το οποίο και αποτελεί σημείο αναφοράς στην αγορά) ενώ το spread του 2014 ήταν στις 435 μονάδες βάσης (σ.σ αυτό οφείλεται στο ότι το επιτόκιο του γερμανικού ομόγου ήταν το 2014 0,6% και τώρα είναι αρνητικό κατά 0,186%).
Υπάρχει οικονομικό όφελος για την Ελλάδα;
Στην πραγματικότητα είναι μηδαμινό. Αυτό έχει να κάνει: Πρώτον με το ότι η διαφορά επιτοκίου είναι πολύ μικρή (0,33% όπως προαναφέρθηκε). Δεύτερον διότι η έξοδος στις αγορές δεν είναι… δωρεάν. Η Ελλάδα πληρώνει 1,5 εκατομμύριο στον σύμβουλο και πρόσθετες αμοιβές στις τράπεζες που πήραν μέρος στην έκδοση και οι οποίες προφανώς δεν προσφέρουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν. Από την άλλη μπαίνει και ο παράγοντας της τιμής ανταλλαγής των ομολογιών του 2014 με τις αντίστοιχες του 2017. Η τιμή ορίστηκε στο 102,6 που σημαίνει ότι για κάθε 100 ομολογίες του 2014, ο επενδυτής θα λαμβάνει 102,6 ομολογίες του νέου ομολόγου.
Για ποιο σκοπό θα αξιοποιηθούν τα κεφάλαια που αντλήθηκαν;
Για έναν και μόνο σκοπό: την εξυπηρέτηση του χρέους. Ήδη όπως ανακοινώθηκε χθες στο χρηματιστήριο από τα συνολικά τρία δις. ευρώ που θα δανειστούμε, τα 1,6 δις. ευρώ θα «αγοράσουν» τα ομόλογα του 2014 ενώ τα υπόλοιπα 1,4 δις. ευρώ επίσης θα δοθούν για αποπληρωμή παλαιότερων υποχρεώσεων.
«Βγήκε» η Ελλάδα στις αγορές;
Δοκιμαστικά ναι, μόνιμα όχι. Το χθεσινό εγχείρημα αποτυπώνει την εικόνα της στιγμής. Χθες, οι αγορές ήταν πρόθυμες να διαθέσουν τρια δις ευρώ σε μια χώρα η οποία με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα βρίσκεται σε επιτροπεία μέχρι το 2022. Και ως αντάλλαγμα, πήραν μια πολύ υψηλή απόδοση για τα δεδομένα της εποχής. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αν αύριο το πρωί η Ελλάδα έβγαινε στις αγορές για να εξασφαλίσει την κάλυψη των χρηματοδοτικών της υποχρεώσεων δεν θα έπεφτε πάνω σε τοίχο.
Γιατί δεν πήραμε όλα τα χρήματα που μας προσέφεραν (άνω των 6,5 δισ. ευρώ);
Δεν πήραμε καν τα χρήματα που είχαμε σχεδιάσει (4 δις. ευρώ) και ένας προφανής λόγος είναι ότι δεν προσφέρθηκαν όλοι οι κάτοχοι των ομολογιών του 2014 να ανταλλάξουν τα «χαρτιά» τους με άλλα καινούργια τα οποία θα λήγουν όμως το 2022 και όχι το 2019. Έτσι, το ομόλογο Σαμαρά-Στουρνάρα του 2014, θα παραμείνει ζωντανό μέχρι τη λήξη του.
Θα υπάρξουν άλλες εκδόσεις ομολόγων μέσα στο επόμενο διάστημα;
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είπε πως θα υπάρξουν. Από εκεί και πέρα, στην πράξη θα εξαρτηθεί από τα δεδομένα στην αγορά. Χθες πάντως ούτε το χρηματιστήριο, ούτε το 10ετές ελληνικό ομόλογο αντέδρασαν θετικά στην έξοδο της Ελλάδας στις αγορές έστω και με τον τρόπο που έγινε.
