Η Όπρα Γουίνφρεϊ (Oprah Winfrey) είναι αμερικανίδα τηλεπερσόνα, δημοσιογράφος, ηθοποιός και επιχειρηματίας. Το καθημερινό της τοκ-σόου «The Oprah Winfrey Show» (1985-2011) υπήρξε ένα από τα δημοφιλέστερα του είδους. Έχει κερδίσει πληθώρα τηλεοπτικών βραβείων Έμμυ και δύο φορές έχει προταθεί για Όσκαρ. Με περιουσία που αγγίζει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια είναι μία από τις πλουσιότερες Αμερικανίδες και η πλουσιότερη Αφροαμερικανίδα του 20ου αιώνα. Με σημαντικό φιλανθρωπικό έργο, θεωρείται μία από τις επιδραστικότερες γυναίκες παγκοσμίως κι ένα από τα σύμβολα της αφροαμερικανικής κοινότητας των ΗΠΑ.
Η Όπρα Γκέιλ Γουίνφρεϊ γεννήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 1954 στην αγροτική πόλη Κοσιούσκο της πολιτείας Μισισίπι των ΗΠΑ. Παιδί μονογονεϊκής οικογένειας, μεγάλωσε έως τα έξι της με τη γιαγιά της και στη συνέχεια μετακόμισε βόρεια στο Μιλγουόκι για να ζήσει με τη μητέρα της. Στην αρχή της εφηβείας της επέστρεψε στο Νότο κι έζησε στο Νάσβιλ με τον πατέρα της Βέρνον Γουίνφρεϊ, έναν από τους δύο άνδρες που διεκδίκησαν την πατρότητά της. Εκεί βίωσε εφιαλτικές καταστάσεις, αφού κακοποιήθηκε σεξουαλικά κατά σειρά από έναν εξάδελφό της, ένα θείο της κι ένα φίλο της οικογένειας. Στα 14 της απέκτησε ένα κορίτσι, ονόματι Χαναάν, το οποίο πέθανε λίγες μέρες μετά τη γέννησή του.
Μετά την αποφοίτησή της από το Λύκειο, ξεκίνησε τη δημοσιογραφική της καριέρα ως παρουσιάστρια ειδήσεων στον τοπικό τηλεοπτικό σταθμό του δικτύου CBS. Παράλληλα σπούδαζε στο τμήμα επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Τενεσί και μετά την αποφοίτησή της, το 1976, προσλήφθηκε ως ρεπόρτερ και συμπαρουσιάστρια του δελτίου ειδήσεων του δικτύου ABC στη Βαλτιμόρη. Ύστερα από ένα χρόνο, διαπιστώνοντας ότι η ισορροπημένη και αντικειμενική παρουσίαση των ειδήσεων την περιόριζε δημιουργικά, έγινε συμπαρουσιάστρια της πρωινής εκπομπής του σταθμού «People Are Talking».
Η επιτυχία της εκπομπής της ξεπέρασε τα σύνορα της Βαλτιμόρης και το 1984 μετακόμισε στο Σικάγο για να παρουσιάσει την παραπαίουσα πρωινή εκπομπή «AM Chicago». Η θεματολογία και η ελκυστική προσωπικότητα της Όπρα αποτέλεσαν εχέγγυα για την επιτυχία της εκπομπής και το 1985 τη μετονόμασε σε «The Oprah Winfrey Show». Το 1986 η εκπομπή άρχισε να μεταδίδεται σε παναμερικανικό επίπεδο και με τα χρόνια έγινε το τοκ-σόου με τη μεγαλύτερη θεαματικότητα. Αυτό που τη διαφοροποίησε από τις άλλες εκπομπές του είδους ήταν η δημιουργία μιας πιο οικείας και εξομολογητικής ατμόσφαιρας στην επικοινωνία της ίδιας με τους καλεσμένους της. Η αυλαία της έπεσε έπειτα από 26 χρόνια, τον Μάιο του 2011, κερδίζοντας συνολικά 20 τηλεοπτικά βραβεία Έμμυ.
Το 1985 πρωτόπαιξε στον κινηματογράφο, στην κοινωνική ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Το Πορφυρούν Χρώμα» («The Color Purple»). Η ερμηνεία της επαινέθηκε από την κριτική και της χάρισε μία υποψηφιότητα για Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου. Το 1986 δημιούργησε τη δική της εταιρεία τηλεοπτικών παραγωγών («Harpo Productions») και το 1990 την εταιρεία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών («Harpo Films»).
Οι εταιρείες της άρχισαν να αγοράζουν τα δικαιώματα λογοτεχνικών έργων και το 1998 πρωταγωνίστησε στη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του μυθιστορήματος της Τόνι Μόρισον «Αγαπημένη» («Beloved»). Αργότερα δάνεισε τη φωνή της σε πολλές ταινίες κινουμένων σχεδίων, όπως «Η Πριγκίπισσα και ο Βάτραχος» («The Princess and the Frog», 2009) και εμφανίστηκε στη βιογραφική ταινία του Λι Ντάνιελς «Ο Μπάτλερ» («The Butler», 2013) και στο ιστορικό δράμα της Άβα ΝτιΒερνέ «Selma» (2014), μία ταινία για την πολιτική δράση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η Όπρα Γουίνφρεϊ ως παραγωγός της ταινίας προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας.
Το 2017 πρωταγωνίστησε στην τηλεταινία του καλωδιακού δικτύου HBO «The Immortal Life of Henrietta Lacks», στην οποία υποδύεται την κόρη μιας γυναίκας της οποίας τα καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιήθηκαν εν αγνοία της σε ερευνητικά προγράμματα που οδήγησαν σε πολλές επιστημονικές εξελίξεις. Τον επόμενο χρόνο πρωταγωνίστησε στην ταινία επιστημονικής φαντασίας «Πτυχή στο χρόνο» («Α Wrinkle in Time»).
To 1996 ξεκίνησε ένα νέο τοκ-σόου με αντικείμενο το βιβλίο. Ανακοίνωνε τις επιλογές της αρκετά νωρίτερα και στην εκπομπή της συζητούσε για το βιβλίο με μία επιλεγμένη ομάδα ανθρώπων. Κάθε βιβλίο που επέλεγε γινόταν γρήγορα μπεστ-σέλερ, με αποτέλεσμα να αποκτήσει σημαντική επιρροή και στον εκδοτικό χώρο. Επέκτεινε την παρουσία της στον εκδοτικό χώρο με την κυκλοφορία των γυναικείων περιοδικών «O, The Oprah Magazine» (2000 -) και «O at Home» (2004-2008).
Το 1998 μεγάλωσε τη μηντιακή της αυτοκρατορία με την ίδρυση της εταιρείας Oxygen Media, η οποία ξεκίνησε ένα καλωδιακό τηλεοπτικό δίκτυο για γυναίκες και το 2011 δημιούργησε το καλωδιακό δίκτυο Oprah Winfrey Network (OWN), με δικά της τοκ-σόου και λαϊφστάιλ εκπομπές που απευθύνονται πρωτίστως στο αφροαμερικάνικο κοινό. Το 2018 ανακοίνωσε τη συμφωνία για την παραγωγή περιεχομένου της Apple TV και το 2020 άρχισε να παράγει και να παρουσιάζει την εκπομπή «Oprah Talks COVID-19» με θέμα την πανδημία του νέου κορωνοϊού.
Η Όπρα Γουίνφρεϊ διακρίνεται όλα αυτά τα χρόνια για το κοινωνικό της έργο με όχημα το Oprah’s Angel Network, το οποίο υποστηρίζει φιλανθρωπικές δράσεις παγκοσμίως. Το 2007 διέθεσε 40 εκατομμύρια δολάρια για τη δημιουργία ενός σχολεία για μειονεκτούντα κορίτσια της Νοτίου Αφρικής και είναι σταυροφόρος ενάντια στην παιδική κακοποίηση.
Έχει λάβει πολλές διακρίσεις και βραβεία από πολιτικούς, φιλανθρωπικούς και ψυχαγωγικούς οργανισμούς. Το 2013 της απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας από τον τότε αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, του οποίου υπήρξε οπαδός και χρηματοδότρια. Το 2018 κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα για το σύνολο του έργου της και η παθιασμένη ομιλία της, στην οποία έκανε έκκληση για φυλετική ισότητα και ισότητα των φύλων, θεωρήθηκε μία από τις πιο αξέχαστες στιγμές της τελετής. Από το 1985 η Όπρα Γουίνφρεϊ συζεί με τον σύντροφό της, τον παιδαγωγό και συγγραφέα Στίντμαν Γκράχαμ.
